Takvim yaprakları 25 Ekim 1999’u gösterdiğinde Concorde’un İstanbul’a üçüncü ve son defa geleceğinden hiç kimsenin haberi yoktu. Arşivin derinliklerinden çıkan yeni bir video ise işte Concorde uçağının İstanbul'a son inişini gösteriyor.
Senih Anıl Akman ve Sami Kaan Güner’in gençlik yıllarında hayranlıkla çektikleri video, Youtube’da havacılık içerikleri ile adını duyuran Kerem Gök’ün kanalında yayınlandı. Üstelik videodaki Concorde, İstanbul seferinden bir yıl sonra 2000 yılında Fransa’nın Charles de Gaulle Havalimanı’nda düştü ve 113 kişinin yaşamını yitirdi.
İstanbul’a gelen Concorde'un ilk ve tek videosu:
25 Ekim 1999'da kaydedilen videoda, iki arkadaştan birinin “arşivleyeceğim ben bunları” diyerek sözünü tuttuğunu görüyoruz. Videoki konuşmalar, havacılık sevdalısı herkesin yüzünde gülümsemeye neden oluyor.
Gördüğünüz F-BTSC çağrı kodlu uçak, aslında bu seferden önce iki kez daha İstanbul’a gelmişti. Daha önce ülkemize gelememe sebebi ise İstanbul Atatürk Havalimanı’nın teknik kapasitesindeki yetersizlikti.
İstanbul’a gelen bu Concorde, bir yıl sonra Paris'te kaza yapmış, 113 kişi yaşamını yitirmişti:
Aynı uçak, 25 Haziran 2000 tarihinde Paris’te yer alan Charles de Gaulle Havalimanı’ndan kalkış yapmak üzere hazırlandı. Ancak kontrolü kaybedilen uçak, kalkıştan kısa bir süre sonra alevleri içerisinde kalarak yere çakıldı, 113 kişi yaşamını yitirdi.
Concorde’un tarihteki yeri:
Concorde fikri ilk kez 1956 yılında ortaya çıktı. Bu amaca uygun olarak İngiltere’de “Sesten Hızlı Uçak Komitesi” adında bir komite oluşturuldu. Fransa’nın da iş birliğiyle 1962 yılında İngiliz-Fransız ortak yapımı olması konusunda anlaşma sağladılar. 1965 yılında ABD Başkanı Lyndon B. Johnson bu projenin ötesinde bir üretim gerçekleştireceğini açıklasa da 1971 yılında Nixon’ın imzaladığı bir karar, bu projeyi yok etti.
Concorde’un ilk uçuş denemeleri 2 Mart 1969’da Fransa’nın Toulouse şehrinde yapıldı. İlk ticari uçuş macerasıysa Londra-Bahreyn seferinde gerçekleşti. Concorde’un ülkemize ilk geliş tarihiyse 1976-1977 yıllarında Air Condor ve Air France havayollarına kayıtlı uçaklarla sınırlı sayıda sağlanmasına rağmen, ilerleyen yıllarda dönemin Atatürk Havalimanı yetersiz görülmüş ve bu uçuşlardan teknik aksaklıklar sebebiyle vazgeçilmiştir.
Concorde, hız yapmak için üretilmiş bir uçak olarak tarihteki yerini almıştı. Ancak 25 Temmuz 2000 tarihinde, Paris Charles de Gaulle Havaalanı’nda kalkıştan 1.5 dakika sonra geçirdiği kazadan sonra uçuşlarını durdurdu. Az güvenilirliği, yüksek maliyeti ve kapasite sorunlarının da etkisiyle birlikte envanterden kaldırılan Concorde, son ticari seferini 2003 yılındaki Londra-New York seferiyle gerçekleştirerek tarihe karıştı.
Concorde’un hayranlık yaratan teknik özellikleri:
Concorde’un 4 adet Rolls Royce motoru, "afterburner" sistemine sahipti. Sesten hızlı uçabilmek için gerekli gücün sağlanması için bu sistem kullanılıyordu. Delta kanatlar ise düşük sürtünme sağlamak için optimize edilmişti. Concorde’un inebileceği minimum pist uzunluğu 2200 metreydi. Uçağın Concorde B modelinin prototipi yapılmış ancak hiçbir zaman üretilememiştir.
Concorde'un şaşırtan boya sırrı:
Concorde uçaklarının gövdesinin beyaz renkte olmasının da bir anlamı var. Bu anlam, Concorde uçakları için çok sıradan olabilir ancak duyunca sizi şaşırtabilecek cinsten. Uçağın gövdesinin beyaz olmasının anlamı, süpersonik hızlardan kaynaklı yaşadığı ısı artışını dağıtmak ve aynı zamanda yüksek irtifalarda uçarken karşılaşacağı ani ısı değişimlerine karşı da gövdeyi korumak
Sürtünme ısısının şiddeti:
Concorde uçaklarının sürtünmeden kaynaklı oluşan o kadar yüksek bir ısısı vardı ki uçağın iniş yaptıktan sonra camlarına dokunulduğunda hissedilebilen bir ısıydı. Ancak, uçak bu duruma uygun olarak tasarlanmıştı. Bu kadar şiddetli ve yüksek hızlarda giden bir uçağın ısınmasını da normal karşılayabiliriz.
Concorde’un dudak uçuklatan uçuş irtifası ve menzili:
1986 senesinde Concorde uçağının gerçekleştirdiği bir uçuş, 29 saat 59 dakika havada kalmış ve yaklaşık 45.200 km’lik bir yol kat etmişti. Uçağın bir diğer göze çarpan özelliğiyse irtifası. Normal bir yolcu uçağı 30.000 - 35.000 feet arasında uçarken, Concorde ise 60.000 feet irtifada uçabiliyordu. Bu durum, uçağın ne denli büyük ölçekli tasarlandığının ve heybetli olduğunu kanıtlar nitelikte.
Concorde uçakları neden kullanılmıyor?
Günümüzde kullanımda olmadığını söylediğimiz Concorde uçaklarının neden kullanılmadığıysa kafalarda soru işareti bırakıyor. Soru işaretine neden olan konuysa bunun bir güvenlik problemiyle ilgili bir sıkıntı olup olmadığı. Ancak Concorde uçakların kullanılmama nedeni aşırı yüksek maliyetleri oldu. Paris-New York arasında bir koltuk için ortalama maliyeti 300 dolar civarında bir yakıt parasına denk geliyordu. Toplam maliyet ise 40.000 doları geçmekteydi.
Bir adet Concorde uçağı kaldırmak, 6 adet Boeing 747 maliyetine eşdeğer hale geldiğini anlayan firmalar, 2003 yılında “sesten hızlı yolcu taşıyan uçak” olarak adlandırılan Concorde’u tedavülden kaldırdı. Böylelikle, 1969 yılında güneş gibi doğan Concorde, 2003 yılında adeta battı.
