Hala tedavisi bulunamayan Corona virüsü, bütün dünyada panik yaratmaya hızla devam ediyor. Damlacık yoluyla, yani öksürme ve hapşırma yoluyla bulaşan bu virüsün hayvanları etkileyip etkilemediği büyük merak konusu. Geçtiğimiz aylarda Çin’de bir köpeğin Corona virüsü testinin pozitif çıkmasının ardından, birçok insan salgının kedi ve köpeklerde de görülebileceğinden ve insanlara bulaştırmalarından endişelenmeye başladı.
Gündemdeki yanlış bilgilerin de başka bir salgın başlattığını söylemek mümkün. Bu konuda özellikle Instagram, Twitter ve YouTube'da uzman olmayan kişiler tarafından paylaşılan bilgiler, büyük hatalara götürebiliyor. Bu bilgilerden bazıları da evcil dostlarımız kediler ve köpekler ile ilgili. Peki Corona virüsü kedi ve köpeklerde görülür mü, görülse bile insanlara bulaştırabilirler mi? Sizler için araştırdık.
Kedi ve köpeklere Corona virüsü bulaşabilir mi?
Her ne kadar geçtiğimiz haftalarda Hong Kong’daki bir köpeğin Corona virüsü testi pozitif çıksa da köpek, virüs bulaşan insanların gösterdiği aynı semptomları henüz göstermiş değil. Yetkililerin açıklamalarına göre hastalığı gayet iyi atlatıyor. Birçok bilim insanı, koronavirüsün hayvanlar için ölümcül olmadığını, hayvanların bu hastalığı normal bir grip gibi atlatabileceğini söylüyor.
Virüs sadece insandan insana geçiyor gibi görünse de köpek ve kediler de virüsün bulaştığı yüzeylere temas ettikleri zaman hasta olabilirler. Ancak COVID-2019 hastası olan kediler ve köpekler, bu süreci insanlar kadar ağır atlatmıyorlar.
Corona virüsüne sahip kedi ve köpekler hastalığı insanlara bulaştırabilir mi?
Bilimsel adıyla SARS-CoV-2 olarak bilinen yeni tip koronavirüsün neden olduğu hastalığın adı ise COVID-2019. Hastalığın merkezi olan Çin'in Wuhan kentindeki hayvan pazarları ise kaynağın vahşi hayvanlar olduğunu göstermişti. Bilim insanları önce virüsün yarasalardan daha sonra da bir yılan türünden geçtiği tartışmalarını yürüttü. Gelinen son noktada ise virüsün kaynağının pangolin (pullu karıncayiyen) adındak bir hayvan olması ihtimali artış gösterdi. Ancak hangi hayvandan bulaştığına dair %100 oranında kesinlik bulunmuyor.
Peki ya vahşi ortamdaki hayvanlara nazaran bizlerle daha yakın ilişkiler kuran kedi ve köpek dostlarımız? Evet, onlar da COVID-2019 hastası olabiliyorlar, ancak uzmanlar yeni tip koronavirüse sahip kedi ve köpeklere taşıyıcı gözüyle bakılmaması gerektiği konusunda uyarılar yapıyorlar.
Hong Kong SPCA'da görevli olan Veterine Hekim Jane Gray, konuyla ilgili CNN'e verdiği demeçte, benzer bir durumun 2000'li yılların başında görülen eski tip SARS salgını sırasında da yaşandığını belirtti. Gray, kedi ve köpeklerin hastalanabildiğini, COVID-2019'u insanlardan daha kolay atlattıklarını ve taşıyıcı olmadıklarını belirtti.
Benzer bir endişenin SARS salgını sırasında da görüldüğünü söyleyen Jane Gray, bu salgın sırasında Hong Kong’da veteriner olduğunu belirtiyor ve birçok kedide SARS virüsü görülmesine rağmen taşıyıcı olmadıklarını, kedilerin rahat bir şekilde iyileştiklerini söylüyor.
Corona virüsü kedi ve köpeklerin üzerinde yaşayabilir mi?
Corona virüsü, yüzey ve cisimlerde belirli bir süreye kadar yaşayabiliyor. Hayvanlar virüsten hastalanmamış olsa bile tüylerinde veya yüz çevrelerinde bu virüse rastlanılabilinir. Hong Kong merkezli bir hayvan koruma derneğinin kurucusu olan Sheila McClelland, hayvanlarda virüs bulunma riskinin kapı kolları gibi halk tarafından sıkça kullanılan nesnelerde bulunma riski ile aynı olduğunu söylüyor.
Endişelenmeye gerek var mı?
Fotoğraflardan da anlayacağınız üzere birçok insan evcil hayvanına virüse karşı önlem olarak maske takmaya başlamış. Bu hareketin ne kadar gerekli olduğu ise merak konusu. Zira insanlarda bile eğer birey hasta değilse maske kullanımı sakıncalı. Zira maskelerin amacı, hasta kişilerin çevrelerine zarar vermesini engellemek ya da tıbbi ortamları streil tutmaktır. Kısaca maskeyi hasta bireylerin takması daha doğrudur. Aynı durum kedi ve köpeklerimiz için de geçerli.
Hong Kong’daki veteriner Gray’in söylediğine göre, evcil hayvanlara maske takmak yarardan çok zarara yol açıyor. Hayvanların maskenin ardında rahat nefes alamıyor oluşları strese yol açıyor ve bu da paniğe sebep oluyor. Ayrıca, Çin’deki bir köpeğin Corona virüsü testinin pozitif çıkmasının yarattığı endişenin son derece tehlikeli olduğunu söylemekte fayda var.
Yeteri kadar bilgilendirilmeyen ve paniğe kapılan insanların evcil hayvanlarını terk edebileceğini ve hatta işin öldürmeye kadar gideceğini belirtmekte fayda var. Ayrıca böyle bir iddianın insanların evcil hayvanı olan insanlara karşı bakış açısını değiştirebileceğine ve zorbalığa yol açabileceğini unutmamak lazım.
Ne tür önlemler alınmalı?
Uzmanlar, Corona virüsüne karşı aldığınız bütün önlemlerin köpek ve kedilerde de geçerli olduğunu söylüyor. Evcil hayvanlarınızla olan temasınızdan sonra ellerinizi bol su ve sabunla yıkamak, bu süreç içerisinde hayvanlarınızla çok fazla yakınlaşmamak yeterli olacaktır. Eğer evcil hayvanınızın hasta olduğunu düşünürseniz, yapmanız gereken gerekli hijyeni sağlayarak en kısa zamanda bir veterinere başvurmak olmalı.
Köpek veya kedi gibi evcil hayvanların zarardan çok yararı olacağını unutmayın. Özetlemek gerekirse COVID-2019 evcil hayvanlarımıza ya da sokak hayvanlarına bulaşırsa bu onların suçu değil. Ayrıca gerekli önlemler alındığında insana taşıma ihtimalleri, diğer insanlardan çok daha düşük. Maske kullanmak ise eğer hayvan hasta değilse yanlış ve sakıncalı bir durum.
