Dünya’nın Kendi Ekseni Etrafında Döndüğünü İlk Kez Kanıtlayan Düzenek: Foucault Sarkacı

Léon Foucault, günümüzden yaklaşık olarak 160 sene önce, Dünya'nın döndüğünü kanıtlayacak bir deney gerçekleştirmek ister. Bunun için de, Paris'te bulunan Pantheon binasının kubbesine 67 metrelik bir çelik telle 28 kg'lik bir ağırlık asar. Ve söz konusu deneyi seyredebilme adına da, büyük bir kalabalık toplanır.

Foucault, sarkacın alt kısmına sivri bir uç yerleştirir ve sarkacın salınım düzlemindeki değişimi görebilmek için yere ince bir kum tabakası serer. Ardından da sarkacı salınmaya bırakır.

İzlemeyi umduğu şey ise: Şayet Dünya dönüyorsa, Dünya ile beraber sarkacı seyreden gözlemciler ve sarkacın asılı bulunduğu nokta da dönecek, buna karşın sarkacın salınım düzlemi aynı kalacaktı. Bu sebeple sarkacın salınım düzlemi gözlemcilere kıyasla yavaş hareket ediyor gibi görünecekti. Gerçekteyse, gözlemcilerin dolaysız bir yolla seyretmiş oldukları hadise, Dünya'nın kendi etrafında dönmesinin bir neticesi olacaktı.

Sessizce salınımına başlayan sarkacın salınım düzleminde, bir müddet herhangi bir değişim görülmemiştir. Bu sessiz bekleyişten sonra gözlemciler, kumun üzerindeki izlerin gerçekten de yavaşça değiştiğini gözlemlemişlerdir. Sarkacın salınım düzlemi gözle görünür şekilde dönmektedir. Ve o topluluk da, Dünya tarihinde ilk defa, Dünya'nın kendi ekseni etrafında döndüğüne şahit olmuştur.