Bilim insanları, 2 yıl önce Arjantin’nin Villa Carlos Paz şehrinin merkezine yağan oldukça büyük dolu tanelerinin, yeni bir dolu kategorisinde sınıflandırılmasını öneriyorlar. Bilim insanları, Arjantin’deki dolunun devasa dolu kategorisinde sınıflandırılması gerektiğini söylüyorlar.
2018’de Villa Carlos Paz’da meydana gelen fırtınayı araştıran bilim insanları, fırtına sırasında çekilen bir videoda yer alan dolu tanesinin boyutunu ölçtü. Bilim insanları, söz konusu dolu tanesinin büyüklüğünün 23.7 cm olduğunu tahmin ediyorlar. Bu büyüklük, söz konusu dolu tanesinin kayıt altına alınmış en büyük dolu tanesi olduğu anlamına geliyor. Şu anda ise en büyük dolu tanesi rekoru, Güney Dakota’da 20 cm çapıyla neredeyse bir voleybol topu büyüklüğünde olan bir dolu tanesine ait.
"15 santimetreden büyük dolu taneleri devasa dolular olarak değerlendirilmeli"
Penn State Meteoroloji ve Atmosfer Bilim bölümünden Matthew Kumjian, Arjantin’e yağan dolu tanelerini inanılmaz olarak değerlendirdi ve boyutunu ölçtükleri tanenin bulunabilecek en büyük dolu tanesi olduğunu söyledi. Kumjian ve ekibi 15 cm’den büyük olan dolu tanelerinin devasa olarak sınıflandırılması gerektiğini söylüyorlar. Bilim insanları bu sınıflandırmanın, tehlikeli fırtınaların daha iyi anlaşılmasını sağlayacağını söylüyorlar.
Matthew Kumjian, kayıt altına alınan dolunun dörtte biri kadar dolu tanelerinin dahi araçlarda ezikler oluşturabileceğini söylüyor. Kumjian, nadir olarak görülen birkaç vakada 15 cm’lik dolu tanelerinin evlerin çatısının delerek alt katlara ulaştığını da sözlerine ekledi.
Önemli bir nüfus yoğunluğuna sahip olan Villa Carlos Paz’da gerçekleşen fırtına sırasında şehirde yaşayanlar fırtına sırasında çektikleri fotoğraf ve videoları sosyal medya ağlarında paylaştılar. Fırtınadan fotoğraf ve video paylaşan insanları tespit eden bilim insanları, bir yıl sonra Villa Carlos Paz’a gittiler ve tanıklarla görüştüler, fırtınada hasar meydana gelen yerleri ziyaret ettiler. Araştırmacılar, Villa Carlos Paz’daki araştırmalarında fotogrametrik veriler toplayıp, radar gözlemlerini analiz ettiler.
Araştırmacılardan Matthew Kumjian, Villa Carlos Paz’dakine benzer şekilde iyi gözlenmiş fırtına vakalarının, aşırı olayların nasıl gerçekleştiğinin tahmin edilmesinde ve aşırı fırtınaların tespit edilmesinde önemli bir adım olduğunu söyledi.
Fırtınaların dönüş hızı ile dolu tanelerinin büyüklüğü arasında ilişki tespit edildi
Dolu yağması, güçlü ve sürekli yükselen hava akımları üreten şiddetli fırtınalar sırasında gerçekleşiyor. Rüzgarlar, atmosferin yüksek bölümlerinde sıfırın altındaki sıcaklıklarda dolu tanelerinin oluşmasını sağlıyor. Bilim insanları, dolunun oluşma koşullarını bilse de fırtınaya göre dolu tanesi büyüklüklerinin nasıl tahmin edilebileceğini hala bilmiyorlar.
Penn State’de yüksek lisans öğrencisi olan ve devasa dolu tanesi ile ilgili makalenin ortak yazarlarından Rachel Gutierrez, bir fırtınanın dönerek yükselme hızı ile dolunun büyüklüğü arasında bir bağlantı tespit etti. Ancak iki faktör arasındaki ilişki hakkında hala bilinmeyenler var.
Rachel Gutierrez, ABD dışındaki oluşan fırtınalardan çok fazla verinin elde edilemediğini, bu nedenle ABD dışındaki yerlerden elde edilecek fırtına verilerinin paha biçilmez olacağını söyledi. Gutierrez, elde edilecek verilerin Arjantin’dekine benzer olayların bütün dünyada gerçekleşebildiğini göstereceğini söyledi.
