1986’da gerçekleşen Çernobil Nükleer Santrali faciasının etkileri hâlâ devam ediyor. Sovyetlerin yıkılmasının ardından bütün dünyanın hakkında daha fazla detayı öğrendiği facia, en son HBO tarafından yapılan 5 bölümlük dizi ile gündem oldu. Dizinin gerçekçiliği o kadar yüksekti ki dizi, faciaya birebir tanık olanları fazlasıyla hüzünlendirdi.
Bunlardan birisi de Çernobil Nükleer Santrali’nde likidatör olarak görev yapan Nagashibay Zhusupov’du. Diziyi seyrettikten sonra hatıraları yeniden canlanan Zhusupov, kızının aktardığı bilgilere göre yaşananlara olan öfkesine dayanamadı. Kahraman çalışan, facianın ardından hayatta kalsa da diziyi izledikten sonra yaşamına son verdi.
Uzun yıllar mağduriyeti devam etti, sadece haftalık 248 TL emekli maaşı alıyordu:
Çernobil Faciası sırasında beş çocuğu ve eşiyle birlikte ortada kalmıştı. Sovyet hükûmetinin facia mağdurlarına sağladığı konut hizmeti talebi reddedilen Zhusupov, 10 yıl boyunca ailesiyle yoksulluk içinde yaşadı. Yani onun için facianın başka dramatik boyutları da vardı. Sovyetler dağılınca Kazakistan’ın Semey bölgesine yerleşen kahraman, burada da bir nükleer test sahasında çalıştı. Sovyetler; Semipalatinsk Test Sahası olarak bilinen bu bölgede, 450’den fazla nükleer silah denemesi yaptılar. Yapılan testlerin etkisi, Çernobil Faciası kadar dillendirilmedi.
Çernobil kahramanı ve mağdurunun 25 yaşındaki kızı Gaukhar, babasının diziyi gözyaşları içerisinde izlediğini ifade etti. Hatta kızına göre intiharından hemen önce diziyi bitirmişti. Sadece 6 saatte geçmişindeki en büyük travmaları yeniden hatırladı. Kızı, “Bütün fedakarlıklarının ardından, yetkililerin kendisini görmezden gelmesine dayanamayıp intihar ettiğini düşünüyoruz” açıklamasında bulundu.
Çernobil Faciası’na birinci gözden tanık olan kahramanlar, eski Sovyet ülkeleri olan Ukrayna, Belarus, Rusya ve Kazakistan hükûmetlerince emekli olarak tanınıyorlar. Nitekim Zhusupov gibi mağduriyeti son bulmayan isimler de var. Zhusupov’un tıpkı diğer çoğu mağdurda da görüldüğü gibi ani bayılmalar, baş ağrısı sorunlarıyla mücadele ettiği biliniyordu. Kendisinin Kazakistan hükûmetinden aldığı emekli maaşı ise haftalık 35 pound, yani sadece 248 TL idi.
