Türkiye’nin ‘Yangın Filosu’ Yeniden Tartışma Yarattı: Envanterde Hiç Uçak ve Helikopter Bulunmuyor

Türkiye’nin pek çok şehrinde başlayan eş zamanlı yangınlar için söndürme çalışmaları devam ediyor. Belediyelerin itfaiye envanteri haricinde Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki arazöz, helikopter ve uçak gibi araçlar yangınlara müdahale ediyor. Ancak yangın sayısı ve büyüklüğüne oranla bakanlık bünyesindeki araçların azlığı, Rusya’dan uçakların kiralanması ciddi bir tartışma yarattı.

İklim değişikliğinin etkilerini ciddi bir şekilde hisseden Türkiye, şimdilik sebebi tam olarak bilinmeyen eş zamanlı yangınlarla başa çıkmaya çalışıyor. Antalya Manavgat, Kütahya, Mersin, Kocaeli başta olmak üzere pek çok şehirde sayıları artan yangınlar için seferberlik sürüyor.

Yangınlara müdahale için yerel, yani belediyelerin envanterindeki itfaiye ekipler ve kontrollerindeki araçları görev yapıyor. Buna ek olarak Tarım ve Orman Bakanlığı envanterindeki yangın müdahale araçları ve komşu ülke ve özel firmalardan kiralanan araçlar görev alabiliyor. 

2 günde 13 ilde çıkan 41 yangına hangi araçlarla müdahale edildi?

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, 29 Temmuz öğle saatlerinde yaptığı basın açıklamasında Türkiye genelinde toplam 41 yangının çıktığını, 31’inin kontrol altına alındığını kamuoyuyla paylaşmıştı. Bakan Pakdemirli çalışmalarda toplan 2 İHA, 3 uçak, 38 helikopter, 1 insansız helikopter ile havadan; 680 arazöz ve 4000 itfaiye personeli ile karadan müdahale edildiğini belirtmişti

Söz konusu uçaklardan 3 adedi de Rusya’dan kiralanan ait Beriev 200 tipi uçaklar. Bir başka deyişle 28-29 Temmuz 2021 yangınlarına THK’nin filosundan, daha önce var olduğu, izinlerinin alındığı veya teknik bakıma ihtiyacı olduğu söylenen hiçbir uçak katılamadı. Kiralık toplam uçak ve helikopter sayısı da -eğer yangınların önüne geçilemezse- komşu ülkelerden kiralama yöntemi ile artabilir. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise TSK'nin elinde hiç uçak olmadığını belirtti.

Türkiye’nin yangın filosu hakkında bakanlık veya diğer resmi kaynaklarda güncel bir rapor yer almıyor:

Ağustos 2019’da Türkiye’nin farklı bölgelerinde çıkan yangınlar, Türkiye’deki yangın filosunun durumu hakkında merak uyandırmıştı. Ancak o dönemde ve sonrasında Tarım ve Orman Bakanlığı’nın resmi internet sitesinde konuya dair net bilgi ya da envanter raporları yer almadı. 28-29 Temmuz 2021 yangınları döneminde ise bu bilgilere ulaşamadık. Bu nedenle soruya verilecek en net cevap, Doğruluk Payı tarafından 2019’da yayınlanan araştırmada yer alıyor. 

Araştırmaya göre Türk Hava Kurumu’nun havadan yangın söndürme filosunda toplam 31 araç var. Bunlardan 9 tanesi uçak, ancak 2019’daki yangınlarda sadece 5’ine uçuş izni verilebilmişti. Bakan Pakdemirli ise 2021’deki yangınlarda 2’si Rusya’dan kiralanan toplam 3 uçağın görev yaptığını ifade etmişti. 

Buradan yola çıkarak orman yangınları artarken havadan yangın söndürme envanterindeki uçak sayısının düştüğü söylenebilir. Kamuoyunda oluşan soru işaretleri sebebi ile yangın kontrol alındıktan sonra bakanlığın bir açıklama yapması ve konuyu aydınlatmasını bekleyebiliriz.

GÜNCELLEME: Hiç uçağımız ya da helikopterimiz bulunmuyor

Bakan Pakdemirli, bu içeriğin yayınından 1 gün sonra yaptığı açıklamada Türkiye'nin envanterinde hiç yangın söndürme uçağı ya da helikopteri olmadığını, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatı ile tedarik için çalışmaların başladığını belirtti.