Genetik olarak doğada bize en yakın canlılar şempanzeler, özellikle insansı davranışlar sergiledikleri zaman internet ortamında sürekli gündeme oturuyorlar. Hayatlarının ilk 5 yılını, tıpkı yeni doğan insanlar gibi oyunlar oynayarak ve sosyalleşerek geçiren bu canlılarla bilişsel açıdan da ortak yönümüz çok var.
Örneğin her bir şempanze, tıpkı insanlar gibi ergenlik dönemi yaşıyor. Hatta psikolojik olarak bu dönemde depresyon geçirebiliyorlar, üzülüyor, stres yapıyor, yas tutuyorlar. Yetişkin şempanzeler fedakarlık ve özveri gibi alışkanlıklara da sahipler.
Aşağıdaki Instagram kullanan şempanze videosu hakkında ise bazı can sıkıcı detaylar var:
Bir başka canlıyı insan gibi görmenin heyecanını anlamak doğal. Nitekim şempanzeler ve diğer maymun türleri üzerine araştırmalar yapan primatologlara göre videonun arka planı o kadar da masum değil.
BuzzFeed News ve Cnet’in haberlerine göre bu video, ABD’nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Myrtle Beach Safari isimli bir doğal yaşam parkında kaydedildi. Videonun yayımlandığı ilk hesap, bu parkta çalışan bir görevliye ait. Videonun gündeme oturmasını sağlayan paylaşımı, ABD’de hatrı sayılır bir üne sahip olan eski Amerikan futbolcusu ve yeni hayvan bakıcısı Mike Holston yapıyor. Kendisi, Instagram’da “therealtarzan” profilinden paylaştığı hayvan içerikleriyle tanınıyor.
Videod, şempanzenin Instagram’da ileri ve geri gittiğini, başka profile girip bazı fotoğraflara göz attığını görüyoruz. Bu davranışlar üzerinde açıklamada bulunan antropolog ve primatolog Jane Goodall ise yürekleri sızlatacak detaylara değiniyor. Goodall, “Bu görüntüler, yasa dışı evcil hayvan ticaretini sürdürmeye yönelik” diyor.
Vahşi ortamda büyüyen bir hayvanın, böylesine insansı tavırlar sergilemesini hiç de doğal karşılamayan Jane Goodall, şempanzenin ciddi bir eğitimden geçtiğini söylüyor. Kendisinin yönettiği Jane Goodall Enstitüsü’nün raporlarına göre; vahşi ortamından alıkoyulan şempanzeleri eğitmek, onların çok ciddi sorunlarla boğuşmasına neden oluyor.
Şempanzelerin potansiyel olarak agresif olduklarını ve insana kıyasla daha kontrolsüz güce sahip olduklarını hatırlatan araştırmacılar, onların insanlarla aynı ortamda bulunmamaları gerektiğini söylüyorlar. Bilim insanlarına göre şempanzelerle sadece araştırmacılar bir arada bulunmalılar. Zira onları evcilleştirmek, depresyon ve travma sonrası stres bozukluğu yaşamalarına yol açıyor. Bu de kendilerine zarar vermelerine ya da etraflarındaki insanlara zarar vermelerine neden oluyor.
Yasa dışı hayvan evcilleştirme yöntemleri, pek çok hayvanın acı dolu eğitim ve şartlanma aşamalarından geçmelerine neden oluyor. Uzmanlar, bu tip videoların yasa dışı eğilimleri masum gösterdiğini hatırlatıp, tüm hayvanseverleri sağduyuya davet ediyorlar.
- Kaynaklar: Cnet, BuzzFeed News, BBC
