Işık yılı, zamanın değil uzaklığın ölçüsüdür. Bir ışık yılı, ışığın bir yıl boyunca uzayda aldığı mesafeyi belirtir. Bir ışık süzmesi, saniyede 300,000 kilometre, 1 yılda ise uzayda yaklaşık 9,5 trilyon kilometre mesafe kaydediyor.
Güneşten sonra bize en yakın yıldız olan kırmızı cüce Proxima Centauri ile Dünya arasındaki mesafe yaklaşık 40 trilyon kilometre. Bu rakamlar oldukça büyük ve bol sıfırlı, ancak kozmik ölçüler dünyadaki gibi çalışmıyor. Bu yüzden gökbilimciler büyük rakamlarla uğraşmamak için ışık yılını kullanıyorlar. Proxima Centauri ile mesafeye bir de ışık yılı cinsinden baktığımızda 4,26 ışık yılı mesafeyle karşılaşıyoruz.
Yani 40 trilyon kilometre, sadece 4,26 ışık yılı yapıyor. Kozmik ölçüler demiştik...
Işık yılı nasıl hesaplanıyor?
Dünyadaki hız kavramından farklı olarak, ışık yılı evrende sabittir ve yüksek hassasiyetle bilinir. Işık saatte 1 milyar 79 milyon 252 bin 849 kilometre hızında hareket eder. Işık yılı mesafesini bulmak için, bu hız, bir yıldaki saat sayısıyla (8,766) çarpılır.
- Sonuç: bir ışık yılı olan 9.5 trilyon kilometreye eşittir. İlk bakışta, bu aşırı bir mesafe gibi görünebilir, ancak evrenin muazzam genişliği bu mesafeyi küçük gösteriyor.
Neden ışık yılını kullanmalıyız?
Astronomik bir ölçekte mil veya kilometre cinsinden ölçüm yapmak son derece zorlayıcıdır ve pratik bir yöntem değildir. Kozmik çevremizden başlayarak, bize en yakın yıldızları bulunduran bölge olan Orion Nebula, 12 kentilyon 651 katrilyon 53 trilyon 184 milyar kilometre uzakta veya daha basit olarak 1300 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
Galaksimizin merkezi yaklaşık 27.000 ışık yılı uzaklıkta. Bize en yakın sarmal galaksi olan Andromeda 2,5 milyon ışık yılı uzaklıkta. Görebileceğimiz en uzak galaksilerden bazıları bizden milyarlarca ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
Kozmik olçü birimi olan ışık yılı bile, evreni düşündüğümüzde bazen çok ufak kalıyor.
