Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Vikipedi'nin Türkiye'de erişim sorunu yaşaması sonucunda bu yasağın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne uyumlu olduğunu kanıtlaması için Türkiye'ye ekim ayının sonuna kadar bir süre verdi. Wikimedia Vakfı'nın Ankara'ya karşı dava başvurusunu hızlandırılmış prosedürle işleme koyan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, kanıt için 31 Ekim 2019 tarihini gösterdi.
İfade ve medya özgürlüğü konusunda Türkiye'den gelen davaları öncelikli kategorisinde, hızlandırılmış prosedürle işleme koyan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Vikipedi için de benzer bir işlem uyguladı. ABD Merkezli Wikimedia Vakfı'nın Vikipedi adına Ankara'ya karşı açtığı davada Türk Hükümeti ve davacı tarafa sorular yöneltildi. Sorulan sorular aracılığıyla yasak tedbirinin 'meşruluğu', 'zorunlu bir sosyal ihtiyaca karşılık gelip gelmediği' ve 'hedeflenen meşru amaçlarla orantılılığı' konuları incelendi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, temmuz ayının başında dava başvurusunu Türkiye'ye tebliğ etti ve savunma için 31 Ekim tarihine kadar bir süre verildi. Tarafların yanıtları doğrultusunda gerekli görülmesi durumunda Strasbourg'da bir duruşma daha düzenleneceği belirtildi. Bu duruşmada uluslararası basın kuruluşlarının da bulunacağı söylentiler arasında.
Vikipedi yasağı nasıl gelmişti
Vikipedi'nin sitesine olan erişim “Türkiye’yi çeşitli terör gruplarıyla aynı düzlemde ve iş birliği halinde göstermeye çalışan içerikler” sebebiyle 20 Nisan 2017 tarihinde yasaklanmıştı. 5 Mayıs 2017 tarihinde Wikimedia Vakfı yasağa itiraz etmiş ancak itiraz reddedilmişti.
Vikipedi yasağının gerekçeleri
Mahkemeye yapılan itiraz sürecinde, iki farklı makalede Türkiye'ye ait olan bölümlerin ortaya çıktığı görülmüştü. İngilizce yayınlanan makalelerin biri 'Foreign Involvement in the Syrian Civil War' (Suriye İç Savaşına Yabancı Müdahalesi), diğeriyse 'State-sponsored Terrorism' (Devlet Destekli Terörizm) isimli makalelerdi. Bu makalelere ilişkin gerekçeli kararında mahkemenin ifadesi şu şekilde olmuştu:
"İki ayrı URL adresinde bulunan ve talebe konu edilen içeriklerde, ‘Türkiye Cumhuriyeti devletinin, Suriye’de yaşanan iç savaşı başlatanlardan olduğu, terör örgütlerini desteklediği, silah yardımında bulunduğu’ gibi uluslararası platformda ve ülke içerisinde saygınlık ve itibarını zedeleyecek, terörü destekleyen bir devlet olduğu izlenimi verecek derecede haksız nitelikte saldırının bulunduğu anlaşılmıştır."
Bunun ardından Türkiye'de Vikipedi'ye erişimin yasaklandığıysa kararda bulunan "Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığınca BTK’ya başvurulmuş, ancak talebe konu URL adreslerinin şifreli olması nedeniyle teknik olarak erişimin engellenmesi mümkün bulunmadığından, internet sitesinin tamamına yönelik erişimin engellenmesi kararı verilmiş, hakimliğimizce de bu karar yerinde bulunduğundan onaylanmıştır" ifadeleriyle açıklanmıştı.
