Geçmiş ve gelecek kavramları günümüzde hala tartışılmaya devam eden bir konu. Şu anda yaşadığmız döneminde bir dönemin geleceği olduğu bir gerçek. Ancak ortaya çıkan bazı kalıntılar, günümüzde kullandığımız pek çok aletin binlerce yıl önce de kullanıldığını gösteriyor.
Yüzük, ayakkabı, tabanca, kase, takvim, resim paleti gibi günümüzde hala kullanılan pek çok eşyanın ilk ortaya çıktığı yıllar millattan öncelere dayanıyor. Buraya kadar saydıklarımız da yeterince şaşırtıcı olsa da bu eşyalara bir de bilgisayar eklendi. Bu bilgisayarın kullanılma amacı ve çalıştırılma tarihi ise oldukça şaşırtıcı.
Antikythera ilk kez MÖ 178 yılında çalıştırılmış
Her ne kadar teknolojik aletler günümüzdeki hallerine ulaşmak için uzun bir maceradan geçmiş olsa da bazılarının ilk ortaya çıktığı yıllarda çok daha farklı alanlarda kullanıldığını biliyoruz. Tıpkı geçtiğimiz yıl dalgıçlar tarafından Yunanistan’ın Antikythera adası yakınlarında bulunan bilgisayarda olduğu gibi. Araştırmacılar, ilk bulunduğu günden bu yana başlangıçta bilgisayar olduğunu bile bilmedikleri Antikythera'nın parçaları üzerinde incelemeler gerçekleştiriyordu. Bu incelemeler bugün nihayet sonuç verdi. Bilgisayarın su altından çıkartılan parçaları birleştirildi ve çalışma mekanizması incelendi ve sonuçları arXiv dergisinde yayımlandı.
Bilgisayarın çalışma mekanizmasına bakıldığında, tutulmaları tahmin etmek için kullanılmış olabileceği tespit edildi ve geriye ilk çalıştırılma tarihini tespit etmek kaldı. Araştırmacılar, incelemelerinin başında bilgisayarın ilk kez MÖ 204 yılında çalıştırılmış olabileceğini düşünüyordu. Ancak bilgisayarın Kelvin ölçeğinin mutlak sıfır sıcaklığı göz önüne alındığında bu tarihin MÖ 22 Aralık 178 yılı olabileceği öne sürüldü. Tabii ki bu tarihi bu kadar net bir şekilde verebilmeleri için çok sayıda kanıtları olması gerekiyordu ve vardı da. MÖ 22 Aralık 178 tarihi oldukça ilginç bir gündü çünkü o gün Antikythera'nın mekanizmasını çalıştırabilecek pek çok şey yaşanmıştı.
Güneş tutulması, ay evrelerinin başlangıcı ve pek çok olay aynı gün yaşanmış
İlk çalıştırılma tarihinin belirlenmesi için araştırmacılar o yıllarda gerçekleşmiş olabilecek olayları göz önünde bulundurdu. MÖ 22 Aralık 178 tarihinin üzerinde durulmasının sebeplerinin en başında da 12 dakika süren Güneş tutulması geliyordu. Bununla birlikte Ay’ın evrelerinin başlangıç tarihi ve Mısır tanrıçası İsis adına düzenlenen, Mısır ve Yunan halkı tarafından kutlanılan festival de yine aynı tarihe denk geliyordu. Aynı zamanda kış gündönümünün de 23 Aralık tarihine denk gelmesi de Antikythera'nın çalıştırılmış olduğu ilk günün MÖ 22 Aralık 178 tarihi olabileceği ihtimalini daha da güçlendirdi.
Tüm bunlarla birlikte mekanizmanın kullanım şekli incelendiğinde; daha doğru veriler elde edilmesi için ilk çalıştırılma tarihinin her kullanımda tekrar girilmesi gerektiği ortaya çıkartıldı. Bu sebeple de araştırmacılar, mekanizma nesilden nesile aktarılmış bile olsa ilk çalıştırılma tarihinin büyük bir öneme sahip olduğunu ve yüksek ihtimalle bu tarihin defalarca kez cihaz üzerinde kullanıldığını belirtiyor. Yine de bu mekanizmanın daha ortaya çıkartılmamış çok fazla kullanım alanının olabileceği ve araştırmaların devam edeceği bildiriliyor.
