Yılanlar, bazı kertenkeleler ve hatta birkaç memeli, zehirli bir ısırık atma yeteneğine sahipler. Bu zehirli canlıların soylarının bundan 300 milyon yıldan önce birbirinden ayrıldığı bilinse de yeni yapılan bir keşfe göre zehirleri, aslında aynı atadan geliyordu. Araştırma, BMC Biology dergisinde yayımlandı.
Yayımlanan araştırmaya göre çoğu yılan zehrinde ve ‘kallikrein serin proteazları’ adı verilen diğer tüm sürüngen ve memeli zehrinde bulunan bir zehir sınıfına odaklandılar. Yapılan çalışmalar sonucunda zehir sınıfının atası ortaya çıkarıldı. Böylelikle bu canlılarda bulunan zehrin ortak bir atadan geldiği ortaya kondu.
Fikir, ilk kez hipotez olarak ortaya atılmıştı:
Japonya’daki Okinawa Bilim ve Teknoloji Yüksek Lisans Üniversitesi ve Avustralya Üniversitesi tarafından bu çalışma, aslında bir önceki çalışmadan çıkan sonuçlardan da faydalanıyordu. Bilim insanları, daha önce yayınladıkları çalışmalarında memeli tükürük bezi ve yılan zehir bezinin bir grup düzenleyici gende aynı faaliyetlerde bulunduğunu keşfetmişti. Bu da zehrin gelişmesi için gereken temelin hem yılanlarda hem de memelilerde var olduğunu gösteriyordu.
Bu çalışmayla birlikte yılanların ve memelilerin atalarında zehir potansiyeli olan bir grup genin varlığı hipotez olarak sunulmuştu. Bu hipoteze göre her iki canlı, farklı evrim yollarını takip etti. Memelilerin zehri evrimleşti, ancak çok fazla evrimleşmedi. Bu araştırmanın ardından bilim insanları, iki canlının atasını keşfetmek için yeni bir çalışma başlattı.
Gen araştırma yöntemlerinde gerçekleşen gelişmelerin ardından bilim insanları, en sonunda bir evrim ağacı oluşturmak için sürüngenler, amfibiler, balıklar ve memelilerde bulunan kallikrein genini karşılaştırdı. Ortaya çıkan sonuçlar, yılan zehri memelilerin tükürüğündeki zehrin aynı atadan geldiğini kanıtladı.
Sonuç olarak ortaya çıkan bu kanıt, insanlar da dahil olmak üzere memelilerdeki tükürük kallikrein proteinlerinin de zehirli hale gelmesinin evrim yoluyla mümkün olabileceğini gösterdi. Yine de zehri geliştiren yapı taşının genlerimizde olması, kesin olarak bunun yaşanacağı anlamına gelmiyor.