Türkiye dahil dünyadaki pek çok ülke, COVID-19 ya da bilinen ismiyle koronavirüs salgınını kontrol altına alabilmek için teknolojinin yardımına başvuruyor. Özellikle Çin, Güney Kore ve Singapur gibi Asya ülkeleri, akıllı telefonlar için geliştirdikleri temas takibi uygulamaları ile koronavirüs hastası ile temas eden kişileri uyarmış, bu yöntemin başarılı olmasından sonra söz konusu yöntem ABD ve Avrupa’da da gündeme gelmişti.
Bildiğiniz üzere, Sağlık Bakanlığı tarafından geliştirilen Hayat Eve Sığar uygulaması içinde de temas takibi özelliğini görmek mümkün. Fakat bu uygulamaları çevreleyen başta gizlilik olmak üzere pek soru işareti var. Hükümetler, bu uygulamalarda depolanan verilere yalnızca sağlık yetkililerinin erişebileceğini ve diğer yetkililerin verilere erişmesinin yasal olarak mümkün olmayacağını belirtiyor. Fakat bu taahhüt, kafalardaki endişeleri tamamen silmeye yetmiyor.
COVID-19 temas takibi uygulamalarının, hak ve mahremiyet ihlallerine neden olmasından endişe ediliyor
Koronavirüs salgınını en sert geçiren ülkelerden İtalya, kampanya sürecinde büyük tartışmalara yol açan COVID-19 temas takibi uygulamasını 1 Haziran itibarıyla yayınladı. Sadece iki gün içinde bir milyondan fazla kişi tarafından indirilen Immuni isimli uygulama, en az 15 dakika boyunca 2 metreden yakın mesafede bulunan kişilere uyarı gönderiyor.
BBC Türkçe’nin aktardığı bilgilere göre, 8 Haziran'dan itibaren dört bölgede test edilmeye başlanan uygulama, birkaç gün sonra da ülke çapında aktif olarak kullanıma sokulacak. Milano merkezli Bending Spoons şirketi tarafından geliştirilen Immuni, kayıtlı kullanıcıların kişisel verileri, lokasyonları veya kimlerle temas kurdukları gibi hassas bilgileri toplanması nedeniyle hak ve mahremiyet endişelerine neden oldu. Nitekim uygulamanın planlanandan daha geç yayınlanmasının altında da bu tartışmalar yatıyor.
İtalya'nın kullanıma sunduğu temas takibi uygulaması, en az 15 dakika boyunca 2 metreden yakın mesafede bulunan kişilere uyarı gönderiyor
Immuni uygulaması için hazırlanan tanıtım sayfasında, bir COVID-19 hastasının sağlık verilerini kendi rızasıyla paylaşması gerektiği belirtiliyor. Ayrıca uygulamayı indiren kullanıcıların kimlik bilgileri, adresleri, telefon numaraları, e-posta adresleri ve konum geçmişleri gibi verilere erişilemeyeceği ve sunucularda devamlı olarak saklanmayacağı ifade ediliyor.
Muadil uygulamalar gibi Bluetooth teknolojisini temel alan Immuni, kullanıcıların verilerini geçici olarak depolayacak ve salgın bitiminde ya da en geç 31 Aralık 2020'de silecek. Kişisel Verilerin Korunması Ombudsmanı tarafından onay verildikten sonra 1 Haziran’da resmen yayınlanan uygulama, tüm bu güvencelere rağmen hem muhaletten hem de halk tarafından tepki toplamaya devam ediyor.
Uzmanlara göre, Immuni isimli uygulamanın gerçek anlamda başarılı olabilmesi için nüfusun yaklaşık yüzde 60'ı tarafından indirilmesi gerekiyor. İtalya’da yapılan yakın tarihli bir ankete göre, halkın yalnızca yüzde 44'ü uygulamayı "kesinlikle" ya da "muhtemelen" indireceğini söyledi.
