Dünya, şu anda yegane yuvamız konumunda olsa da uzak gelecekte bu durumun değişmesi için bilim insanları ve uzay ajansları büyük bir çalışma içerisinde. Bu konudaki çalışmalar büyük oranda ‘2. bir Dünya keşfetmek’ üzerine olsa da Dünya’dan bile daha ‘yaşanabilir’ gezegenler var olması da mümkün.
Washington Eyalet Üniversitesi’nden Dirk Schulze-Makuch’un liderliğinde gerçekleştirilen ve Astrobiology’de yayınlanan yeni bir çalışma, bilim insanlarının odaklanması gereken ‘süper yaşanabilir’ gezegenlerin özelliklerini ve yaşam için Dünya’dan daha uygun koşullara sahip olabilecek iki düzine gezegen ortaya koyuyor.
Dünya, en yaşanılabilir gezegen olmayabilir
Söz konusu çalışmada bahsedilen 24 gezegenin tamamı, Dünya’ya 100 ışık yılından daha uzak bir mesafede bulunuyor. Yine de Schulze-Makuch’a göre çalışma, NASA’nın James Web Uzay Teleskobu, LUVIOR gözlemevi ve Avrupa Uzay Ajansı’nın PLATO Uzay Teleskobu için incelemeye değer hedefler sunmuş durumda.
“Bir sonraki nesil uzay teleskoplarından daha fazla bilgi alacağız. Bu nedenle doğru hedefleri seçmek önemli.” diyen Schulze-Makuch, karmaşık/gelişmiş yaşam için en uygun koşullara sahip gezegenlere odaklanılması gerektiğini, bu sırada çalışmaların Dünya ile benzer koşullara sahip gezegenlerle kısıtlanmaması gerektiğini ve Dünya’dan daha yaşanılabilir gezegenler olabileceğini ifade etti.
Daha sıcak, daha 'sulu', daha yaşlı, daha büyük ve daha ağır bir gezegen, Dünya'dan daha iyi bir yaşam imkanı sunabilir
Güneş gibi G tipi yıldızlar; 10 milyar yıldan daha az, nispeten kısa bir ömre sahiptir. Dünya’da karmaşık bir yaşamın ortaya çıkmasının 4 milyar yıl kadar sürdüğünü, yani neredeyse Güneş’in yarı ömrünü tükettiğini bilen bilim insanları, bu nedenle G tipi bir yıldızın etrafında dönen bir gezegenin uygun koşullara sahip olsa dahi karmaşık bir yaşam geliştirene kadar ömrünü tüketebileceğin ifade ediyor. Bilim insanlarına göre ömürleri 20 milyar ile 70 milyar yıl arasında değişen K tipi yıldızlar, karmaşık bir yaşamın gelişmesine imkan tanıyacak çok daha uzun bir ömre sahipler.
Bilim insanlarının yaşama uygunluk için baktıkları bir diğer kriter ise boyut ve kütle oldu. Bilim insanlarına göre Dünya’dan yüzde 10 daha büyük bir gezegen, yaşamın gelişebileceği çok daha fazla toprağa sahip olabilir. Ayrıca yine bilim insanlarına göre Dünya’nın 1,5 katı daha fazla kütleye sahip olan bir gezegen, hem iç ısısını daha uzun süre koruyabilir hem de daha güçlü yer çekimi ile atmosferini daha uzun süre koruyabilir.
Sizlerin de bildiği üzere su, yaşamın bir numaralı anahtarıdır. Ayrıca sıcaklık ve nemin Dünya’nın diğer bölgelerine kıyasla daha yüksek olduğu tropikal bölgelerde yaşam çeşitliliğinin daha yüksek olduğu da yine hepimizin bildiği bir gerçek. Bu nedenle bilim insanları, Dünya’ya kıyasla biraz daha fazla suya ve sıcaklığa sahip olan bir gezegenin karmaşık yaşamı destekleme konusunda daha iyi olabileceğini düşünüyorlar.
Max Planck Güneş Sistemi Araştırma Enstitüsü'nden astronom Rene Heller ve Villanova Üniversitesi'nden Edward Guinan’dan da yardım alan Schulze-Makuch, Dünya’dan daha iyi yaşam koşullarına sahip olabileceği düşünülen 24 gezegenden hiçbirinin yukarıda açıklamış olduğumuz kriterlerin tamamını karşılamadığını belirttiler. Henüz Dünya’dan başka bir gezegende yaşam bulamadığımız için Dünya, bizim için ‘en yaşanılabilir gezegen’ olabilir. Ancak Schulze-Makuch’un araştırması, öte gezegenleri incelerken nelere dikkat etmemiz gerektiği konusunda önemli bir yardımcı olabilir.
