MIT’de 2017’de yılında kurulan Dream Lab’dan araştırmacılar, rüyalar üzerinde çalışmaya devam ediyorlar.Dream Lab’dan araştırmacılar şimdi rüyaları çeşitli şekillerde izleyebilen ve rüyalarla etkileşime geçebilen açık kaynak kodlu bir bir eldiven üzerinde çalışıyorlar.
Araştırmacılar, hedeflerinin tıpkı Inception filminde olduğu gibi rüyalar üzerinde değişiklik yapmak ve rüya deneyiminin artırılması olduğunu söylüyorlar. Araştırmacılardan Adam Horowitz, “İnsanlar hayatlarının üçte birini değiştirebileceklerini, yapılandırabileceklerini veya daha iyi hale getirebileceklerini bilmiyorlar” dedi. Horowitz, rüyaların ertesi güne daha iyi başlamanın yanında birçok başka etkisinin olacağını da sözlerine ekledi.
Rüyaları değiştirebilen eldiven: Dormio
Dream Lab’ın araştırmacı ekibi tarafından geliştirilen Dormio isimli eldiven benzeri giyilebilir cihaz, kullanıcının hangi uyku durumunda olduğunu tespit edebilecek bir dizi sensörle donatıldı. Kullanıcı bilinç, bilinçaltı ve hipnagogik arasında bir duruma geçtiğinde eldiven daha önceden kaydedilmiş bir işaret yayınlıyor.
Cambridge Üniversitesi’nde psikolog olan Valdas Noreika, hipnopompia görüntülerini veya halüsinasyonları uyanıklık durumundan uykuya geçişte normal bilincin aldığı bir hal olarak açıklıyor. Hipnopompia, farklı insanlarda farklı şekillerde olabilir. Bazı insanlar güçlü görsel ve işitsel halüsinasyonlar yaşadıklarını söylüyorlar.
Dream Lab’dan araştırmacıların geliştirdiği Dormio eldiveni ile uyku süreçlerinin takibinin yanında rüyalara da müdahale edilebildi. 50 gönüllünün katıldığı çalışmada, eldivene daha önceden kaydedilen “kaplan” kelimesi kullanılarak insanların rüyalarına kaplan imgesi yerleştirilebildi.
Uyku sürecinin kontrol edilebilir bir süreç haline getirilmesi için geliştirilen Dormio eldivenini herkesin yapabilmesi için GitHub’da talimatlar ve biyo-izleme yazılımının kodları yayınlandı. Buradaki talimatlar izlenerek teorik olarak herkes Dormio eldiveni üretebilir.
Rüya kontrolünde Dormio, bir ilk değil
Rüyalarda değişiklik yapmak için gerçekleştirilen ilk çalışma Dormio değil. Daha önce Dream Lab araştırmacılarından Judith Amores, kokuya dayanan bir cihazla benzer bir proje geliştirmişti. Cihaz, kullanıcı uykunun N3 aşamasına ulaştığında bir koku yayıyordu. Koku, vücudun kendini iyileştirdiği ve belleği birleştirdiği bir süreçte yayılarak bu sürecin daha güçlü hale gelmesini sağlıyordu.
Dream Lab’ın 2019 yılında ev sahipliği yaptığı “Rüya Mühendisliği” atölyesinde bilim insanları, insanların rüya görürken rüya gördüklerini anladıkları “berrak rüya” anı üzerine tartıştılar. Bilim insanları berrak rüya sırasında rüyada birçok şeyin yapılabileceğini söylüyorlar.
Ancak berrak rüyanın arkasında sır perdesi hala tam olarak kaldırılamadı. İnsanların sadece yüzde 1’i düzenli olarak berrak rüya durumuna girebiliyor. Yüzdenin bu kadar az olması, bu konuda yapılacak çalışmaları zorlaştırıyor.
Berrak rüya durumunda ortaya çıkan zorluklar nedeniyle bazı bilim insanları, önceden kaydedilmiş mesajlar veya kokular ile bilinçaltımıza komutlar göndermeyi deniyorlar. Bilim insanları, bu şekilde hem bilinçaltı hem de rüyalar hakkında öğrenecek çok şeyimiz olduğunu düşünüyorlar.
MIT’nin Rüya Laboratuvarı’ndan araştırmacıların GitHub’da paylaştıkları Dormio rehberine buradan ulaşabilirsiniz. Adım adım bütün sürecin anlatıldığı bu bağlantıyı kullanarak Dormio eldiveni yapmak tahmin edebileceğiniz gibi pek de kolay değil.
