Güneş doğudan doğar, batıdan batar. Bu durum sistemimiz içindeki hemen hemen bütün gezegenler için aynı olsa da Venüs istisnalardan biridir. Gezegen, diğer gezegenlerin aksi yönde dönmektedir. Bunun sebebi ise bilinmiyor.
Venüs hakkında bilinmeyenler bununla da sınırlı değil. Bundan 2 milyar yıl önce okyanuslarla kaplı, bizimkine benzer bir yaşam bulundurma ihtimali bulunan gezegen, daha sonra ise yaşamın barınamayacağı, Güneş’e kendisinden daha yakın olan Merkür’den bile sıcak bir iklime sahip.
Venüs hakkında merak edilen çok şey var
Venüs sıradan bir gezegen değil. Bir zamanlar Dünya ile benzer koşullara sahip olmuş ancak bir nedenden dolayı yaşam barındırmayı başaramamış bir gezegen. Bu gezegeni incelemek de bilim insanlarına uzayda yaşam arayışında ne ile karşılaşabilecekleri hakkında bir fikir veriyor.
Gezegenin değişimi de bir başka önemli konu. Uzaydaki yaşam tartışmalarında ortaya atılan teorilerden birine göre yaşam ihtimali bulunan diğer gezegenler başarısız olduğu için yalnızca Dünya’da yaşam var. Bunun gerçek olup olmadığı bilinmiyor ama gezegenlerin nasıl değiştiğine dair bir fikir edinmemiz için önemli ipuçları barındırıyor.
Güneş Sistemi ilk ortaya çıktığında Güneş daha soğuktu. Bu nedenle de araştırmacılara göre Venüs’te 2 milyar yıl önce su vardı. Bu, Mars ile ilgili tahminlerle kıyaslandığında dikkat çekiyor. Kızıl gezegende 300 milyon yıl boyunca su olduğuna inanılıyor.
Venüs nasıl incelenir?
Venüs, bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen ilk gezegendi. 1962 yılında NASA’nın Mariner 2 aracı gezegenin yakınına bir uçuş gerçekleştirdi. Bu çalışmada gezegenin bir manyetik alanı olmadığı ve çok sıcak olduğu ortaya çıktı. Ardından Sovyetler Birliği gezegene atmosferden geçecek uydular gönderdi. Bugüne kadar da gezegenden veri ve görüntü gönderen tek uydular bunlar oldu.
Venüs’ün sahip olduğu 470 derecelik sıcaklığın nedeni gezegenin atmosferindeki yoğun karbondioksit. Bu gaz nedeniyle sera etkisi ortaya çıkıyor ve Güneş’ten gelen ısı gezegenden çıkamıyor. Aynı nedenden dolayı gezegenin radarlarla incelenmesinden başka bir yol da bulunmuyor.
1990 yılında NASA’nın Magellan aracı gezegenin haritasını çıkardığında oldukça ilginç bulgular keşfedildi. Bunlardan ilki, gezegen yüzeyindeki bütün çarpışma izlerinin son 700 milyon yılda gerçekleşen olaylara ait olduğu. Yani gezegen, yüzeyinin tamamını etkileyen bir volkanik olayla karşı karşıya kalmış.
İkinci ilginç bilgi ise gezegende, Dünya’daki gibi tektonik plakalar yok. Yani Venüs’ün volkanları bizim bildiğimizden farklı çalışıyor olmalı. Gezegenin iç yapısının ise bizimkini andıran bir oluşum şekline sahip olduğu düşünülüyor.
Venüs’e ziyaretler sürüyor
Avrupa Uzay Ajansı, Venus Express Yörünge Aracı’nı 2006 yılında fırlatmıştı. Altı yıl boyunca gezegen yüzeyindeki değişmeleri ve sülfür dioksit seviyesindeki farklılıkları ölçen araç, Venüs’teki volkanik aktiviteler hakkında bilgiler topladı. Venus Express, ayrıca gezegen yüzeyinde granit benzeri kayalar tespit etti. Bu kayaların oluşabilmesi için oldukça çok miktarda su gerekmesi de bir zamanlar gezegende su bulunduğunun bir göstergesi olarak kabul ediliyor.
Japonya’dan çıkan Akatsuki uzay aracı ise şu anda gezegenin etrafında yörüngede gezen tek araç durumunda. Bu araç, gezegenin atmosferini insan gözünün göremeyeceği ışık frekanslarında inceliyor. Böylece araştırmacılar gezegenin yüzeyinde ne olup bittiğini daha yakından görebiliyor. Bu görüntüler işlenerek de Venüs’ün rengarenk görüntüleri oluşturuluyor.
Şu ana kadar sadece 3 defa Venüs’e yönelik görevler gerçekleştirildi. Gelecekte ise bu görevlerin sayısı artabilir. Şubat 2020’de NASA tarafından hazırlanan 4 düşük bütçeli görev teklifinden 2’si Venüs’e geri dönme amacını güdüyor.
