Türkçe, farklı dillerle girdiği etkileşimlerin ve binlerce yıllık tarihinin de etkisiyle oldukça zengin bir dil. Fakat modern dünyada her gün yeni bir şeyler keşfedebiliyor, geliştirebiliyor, haliyle bunlara Türkçe karşılık bulunması gerekiyor.
Örneğin 'selfie' akımı ilk patladığında TDK bir süre sonra harekete geçmiş ve bu kelimenin karşılığını 'özçekim' olarak belirlemişti. Ya da geçtiğimiz günlerde NFT kelimesi için de bir karşılık geldi; nitelikli fikrî tapu. Ancak TDK'nin sözlüğe eklediği düşünülen bazı kelimeler var ki, sadece birer şehir efsanesinden ibaret. Bunlardan en komik ve popüler olanları derledik.
TDK'nin sözlüğe eklediği sanılan, ancak Türkçede yeri olmayan uydurma kelimeler
Oturgaçlı götürgeç/araba
TDK sözlüğünde arama yaptığımızda 'oturgaçlı götürgeç' için herhangi bir sonuç çıkmıyor. Araba kelimesinin tanımında da bu ifadeye dair herhangi bir şey geçmiyor.
Çok oturgaçlı götürgeç/otobüs
Bu listenin en popülerlerinden biri olan 'çok oturgaçlı götürgeç' de TDK'nin sözlüğünde yer almıyor. Otobüs kelimesinin tanımında da bu ifadeye yer yok.
Gökkonut/uçak
Uçak kelimesine TDK'den göz attığımızda karşılığı olarak verilenlerden biri 'tayyare'. Ancak gökkonut gibi bir kelimenin varlığına dair en ufak bir kanıt bile yok...
Durdurgaç/fren
Fren kelimesi dilimizde bolca bulunan Fransızca kelimelerden biri. Fakat Türkçeleştirmek için 'durdurgaç' gibi bir kelime üretildiği bilgisi kesinlikle doğru değil. TDK'de de bu ifadeye dair hiçbir veri bulunmuyor.
Zorlangaç/problem
Listede bulunan kelimeler arasından en 'eh olabilirmiş belki' dedirteni bana göre 'zorlangaç' oldu. Söylemesi eğlenceli olsa da, TDK'de bu ifadeye dair hiçbir bilgi yok.
Çok telli çalgaç/gitar
Peki mesela diğer çok telli 'çalgaçlar' ne olacak? Tabii ki, çok telli çalgaç ifadesinin izine internetin dipsiz kaynaksız bilgi kuyusu ve bu liste dışında resmi hiçbir yerde rastlanmıyor.
Zırlangaç/zil
Zil TDK'ye hem bildiğimiz ilk anlamıyla, hem de argoda 'parasız' olarak girmiş. Ancak zırlangaç, TDK'nin sözlüğünde yer almıyor.
Şekil çeken/fotoğraf makinesi
Buna ne desem bilemedim, kötü de bir uydurma. Tabii ki gerçekliği de yok.
Sosyal otlangaç/restoran
Her ne kadar yoğun olarak restaurant şeklinde kullanılsa da, 'lokanta' gibi İtalyanca kökeni olan bir başka kelime ile de ifade edilen bu kelime, hiçbir zaman 'sosyal otlangaç' olarak anılmamış.
Öttürgeç/flüt
Öttürgeç kelimesi gerçekten sözlükte olsa flütü karşılar mıydı emin olamadım. TDK'nin sözlüğünde de bu kelime bulunmuyor.
BONUS: Alttan ittirmeli üstten tüttürmeli çok oturgaçlı getirgeçli götürgeç/tren (Bunu ilk sallayan o kadar güzel sallamış ki, tebrik ediyoruz.)
'TDK'nin türettiği kelimeler' efsanelerinin en komik ve işin rengini en belli edeni sanırım bu. Bunu uyduran kişiyi tebrik ediyor ve listemizi sonlandırıyoruz.
