Temel İçgüdü Filmindeki Meşhur Sahnenin Felsefi Analizi

38
17
11
8
2
90'lı yılların en ikonik filmlerinden Temel İçgüdü filmindeki bacak bacak üstüne atma sahnesinin, birazdan okuyacağınız şekilde yorumlanabileceği fikri, insana ister istemez 'ilginç' geliyor.

Pek çok film, sadece bir film'den ibaret değildir. Bazı filmler ise film kılığına bürünmüş birer fikir, moda akımı yahut reklamdır. Şimdi gelelim o efsane sahnenin analizine...

Bu sahneyi Panoptik (Panoptik: Görülmeden gören hükmedici iktidarın bakışı) bakış fenomeni üzerinden ele alırsak, karşımıza 2 farklı görüş çıkıyor.

1. Klasik Feminist görüşe göre burada nesne olan, bakışların üzerinde toplandığı Sharon Stone'dur:

Yani o bakılan, dolayısıyla mağdur olandır. Bakışın sahibi olan erkek ise, iktidarı temsil ediyor. Erkek bakışı kadını nesneleştirmiş oluyor. Nitekim Foucault'un Panoptik bakışa ilişkin yaptığı yorumlar da bu yönde. Bakışın sahibi özne olurken, bakılanın nesneye dönüşmesi iktidar ilişkilerini de belirlemiş oluyor. Öznenin iktidarı kadını kurban pozisyonuna sokarken, erkek ise muktedir bir göz olarak tanrılaşıyor. Kısacası; kazanan ve kârlı çıkan, bakan taraf oluyor.

2. Lakin filmin, Sharon Stone ve polisler arasında gerçekleşen bu sahneyi yorumlarken tam tersi istikamette bir yol izlediğini belirtmek de yanlış olmaz:

Çünkü sahnenin okunuşu, tamamen Lacan'cı bir Panoptik bakış yorumuna götürüyor bizi. Yani burada özne erkekler değil, kadın olmuş oluyor. Bakılan kişi, bakışları üzerinde topladığı ve esas önemlisi bakışa yön verebildiği için, iktidarı ele geçiriyor. Erkek, kadının cinsel çekiminin egemenliği altında yönlendirilen olup nesneye dönüşürken, bütün iktidarını da kaybediyor. Bakan, kurban haline dönüşüp iktidarsızlaştıkça, bakılanın konumu da sağlamlaşıyor.

Yani Temel İçgüdü, klasik Feminist söylemi ve Foucault'un yorumunu yerle bir edip, Lacan'a göz kırpıyor. İktidar ilişkilerini okurken bakışın sahibini kurban ilan ederek, bütün erki bakılana teslim ediyor. Sharon Stone'un sakin tavırları, konuşmayı kendi arzuladığı şekilde yönlendirmesi, polislerin paralize olmuş halleri ve bütün iktidarlarını yitirerek gitgide bariz bir biçimde düşüşleri ile birleştirildiğinde; en sonunda, (bakılanın 'galip' ayrıldığı bu karşılaşma) bakmak konusuna Lacan'cı bir yorum olarak okunmayı mümkün kılıyor.

Kaynak : https://seyler.eksisozluk.com/sharon-stoneun-temel-icgududeki-efsane-bacak-bacak-ustune-atma-sahnesinin-felsefi-analizi
38
17
11
8
2
Emoji İle Tepki Ver
38
17
11
8
2