Apple, tüketici elektroniğini üst düzey itibar stratejileriyle piyasaya süren bir firma. Uzun yıllardır tüketicilerin “kaymak tabaka” olarak bilinen kesmine ürün ve hizmet satıyor. Satış adedi kat ve kat daha fazla olan Samsung gibi firmalardan daha çok para kazanıyor. Katma değeri yüksek ürünlerle, yüksek kâr elde edebiliyor. Görünüşe göre Apple’ın bu planları, son zamanlarda temelden sarsılmaya başladı.
Son birkaç aydır korkunç derecede satış başarısızlıklarıya boğuşan firma, ucuz modellerini yeniden üretmeye; fiyatlarını düşürmeye karar verdi. Türkiye gibi pazarlarda, küresel ekonomik sıkıntıların da etkisinde kalan Apple, TL üzerindeki fiyarlarını düşüreceğini açıkladı. Yakın zamanda resmi Apple mağazalarındaki ürünlerde ciddi indirimler görebiliriz.
Apple’ın Türkiye’de indirim yapacağını açıklamasının ardından, bu indirimlerin miktarı da merak konusu oldu. Cevabı alacağımız yer ise çok net: Piyasadaki ortalama fiyatlar.
Çözülmesi gereken asıl sorun: Apple ürünleri, Apple dışındaki her yerde daha ucuza satılıyor
Her ne kadar Türkiye’de etkisini bir türlü hissedemesek de Apple’ın bugüne kadar sürdürdüğü bir “sabit fiyat” geleneği vardır. 12 Eylül 2017’de tanıtılan iPhone X 999 dolar temel fiyata sahipti. Tam bir yıl sonra tanıtılan, daha üst düzey özelliklere sahip iPhone Xs de 999 dolar temel fiyatla raflara çıktı. Bu fiyatlar, hem Apple mağazalarında hem de Apple’ın resmi internet sitesinde aynıydı.
Türkiye’deki fiyatlar, ekonomik etmenlerden dolayı alım gücünün üzerine çıkınca Apple ciddi bir zarara uğradı. iPhone X tanıtıldığında 6000 TL’ye varan çıkış fiyatlarını kabullenen Türk müşteriler, iPhone Xs Max için 14 bin TL’ye kadar çıkan fiyatları kabullenmediler. Yine de almak isteyenler, ürünlere Apple’dan değil farklı aracılardan ulaşma yoluna gittiler.
Gelin bu durumu canlı örneklerle açıklayalım:
iPhone Xs Max 512 GB modelinin Türkiye’deki fiyatları:
- Apple’ın resmi sitesinde: 13.999 TL
- Mediamarkt sitesinde: 12444 TL
- Teknosa sitesinde: 12444 TL
iPhone XR 64 GB Türkiye fiyatları:
- Apple’ın resmi sitesinde: 7399 TL
- Mediamarkt sitesinde: 6999 TL
- Hepsiburada sitesinde: 6500 TL
Elbette çok farklı kaynaklarda Apple ürünlerini garantili şekilde daha ucuza bulmak mümkün. Burada asıl konu, Apple’ın ürünlerini aracılardan daha pahalıya satması. İşte bu karşılaştırma da bize Apple’ın nasıl bir indirim yapması gerektiğini söylüyor.
Apple eğer Türkiye’de yaşamaya devam etmek istiyorsa, fiyatlarını aracı firmalardan da ucuz hale getirecek indirim düzenlemeleri yapmalı. Elbette bu yaklaşım aracıların satışlarını olumsuz etkileyebilir, ancak yeni indirimli fiyatlar üzerinden onlar da yeni düzenlemeler yapabilirler.
Sonuç:
Sabit fiyat politikaları ABD gibi dolar kuruyla çalışan ülkelerde işe yarayabilir. Nitekim Apple gibi küresel bir firmanın Türkiye ve Çin gibi pazarları gözetmesi gerekiyor. Serbest piyasa koşullarını, herhangi bir firmanın fiyat politikaları belirleyemez. Apple’ın yaptığı en büyük hata, girdiği her piyasada fiyatları kendisinin belirleme çabası oldu. Görünüşe göre, artık bu dayatması pek de işe yaramıyor. iPhone Xs Max örneği üzerinden Apple'ın Türkiye'de minimum %10 indirim yapması gerekiyor. Eğer satışlarını daha da yukarıya çekmek istiyorsa, bu oranı %15-20 aralığına çekmeli. Nitekim rakiplerinin fiyatları da hemen hemen bu düzeylerde seyrediyor.
Bu vakte kadar dayatılan yüksek fiyat politikalarıyla elde edilen kâr, Apple için hurma gibi tatlıydı. Şimdi o hurma biraz karın ağrısı yapmaya başladı. Apple’ın indirim yapmadan önce, stratejik bir yenilenme sürecine de ihtiyacı var.
Güncelleme: Arkadaşlar, sizden gelen bazı yorumlar üzerine konuyu net şekilde açıklayamadığımızı düşündük. Daha net olmak adına rakamlar üzerinden konuşalım:
Apple'ın A ürünü kendi sitesinde 10.000 TL olsun, aracılarda da bu ürünün fiyatı 9000 TL olsun. Apple, söylediği gibi indirime gitsin ve A ürününde %10 fiyat düşürsün. Böylece hem aracıda hem de Apple'ın kendi mağazasında A ürünü 9000 TL'ye satılır. Böyle bir durumda aracı firmalar satış kaybı yaşar, A ürününde yine indirime gitmek durumunda kalırlar. Yasal zorunlukları çözüldükten sonra, piyasa Apple'ın indirim politikası üzerine şekillenmiş olur.
