20’den fazla şehirde baş gösteren orman yangınları, maalesef tüm hızıyla devam ediyor. Şu ana kadar on binlerce hektarlık ormanlık alan yangınlar nedeniyle kül oldu. Yangınların kontrol altına alınamamasının verdiği endişe bir yana, yangınlar sona erince baş gösterebilecek bir sorunun daha endişesi vatandaşların kafasına takıldı: Yanan ormanlık alanların imara açılması.
Ormanlık alanların yangınların bitişinden sonra imara açılmasından endişelenen vatandaşlar, Change.org’da imza kampanyası başlattı. ‘Yanan Ormanların En Az 50 Yıl İmara Açılmayacağından Emin Olmak İstiyoruz’ başlıklı kampanya, 150 bin imzalık hedefine neredeyse ulaştı.
‘Yanan Ormanların En Az 50 Yıl İmara Açılmayacağından Emin Olmak İstiyoruz’
Daha önce özellikle tatil beldelerinde çıkan orman yangınlarının sonrasında, ağaçların kül olduğu bölgelere oteller yapılmıştı. Yangının etkili olduğu bölgelerin tam olarak otel inşaatı için uygun büyüklükte olması, vatandaşlara bu yangınların işletmeciler tarafından kasıtlı olarak başlatıldığını düşündürmüştü. Yaklaşık 1 haftadır birçok şehirde sürmekte olan orman yangınları, akıllarda yine benzer soru işaretleri bıraktı. Hasar gören bölgelerin ileride tekrar yeşillenmesini isteyen vatandaşlar, bir imza kampanyası başlattı ve bu kampanya kısa sürede büyük destek gördü.
Change.org’da başlatılan ‘Yanan Ormanların En Az 50 Yıl İmara Açılmayacağından Emin Olmak İstiyoruz’ isimli kampanya, şimdiden neredeyse 130 bin imza elde etti. Kampanyanın başlatılma gerekçesi, sitede şu şekilde belirtildi: “Anayasanın 169. maddesi gereğince, yanan ormanların, ormanlık alan olarak kalması anayasal zorunluluk. Yanan ormanların otel, yapılaşma ya da yatırım projeleri için imara açılması anayasa uyarınca mümkün değil. Devlet gözetiminde tekrar ormanlaştırılması sağlanmalı.”
“Ancak buna rağmen, biz vatandaşlar olarak, turistik yerlerde yanan ormanların otel ya da farklı şekillerde imara açılmasından endişeliyiz. Türkiye'nin dört bir yanında orman yangınları sürerken orman alanlarındaki yapılaşma tasarrufu Orman Bakanlığından alınıp Turizm Bakanlığı’na verilmesi de bu endişelerimizi güçlendirdi. Bu alanların imara açılmayacağı konusunda yetkililerden kamuoyuna açık bir söz almak istiyoruz.”
Yetkililerin yaptıkları açıklamalar:
Yangınların ilk başladığı günlerde söndürme çalışmaları sırasında açıklama yapan Marmaris Belediye Başkanı Mehmet Oktay, yangınlardan sonra ortaya çıkan imar endişesine gerek olmadığını ve yanan ormanlık alanlarda herhangi bir inşaat yapılmasına izin verilmeyeceğini açıklamıştı. “Kurumlarla el ele verip yanan alanın tekrar küllerinden doğması için kampanya başlatacağız. Görkem Hasdemir adına hatıra ormanı oluşturmayı teklif edeceğiz.” ifadelerini kullanan Oktay’dan sonra benzer açıklamalarda bulunan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, anayasanın 169. maddesine göre orman alanlarının imaraaçılamayacağını belirterek “Eğer turizmle ilgili bir tesis yapılacaksa, ormanların yakılmasına ihtiyaç yoktur.” ifadelerini kullanmıştı. Kültür ve Turizm Bakanı da "Yanan orman arazilerinin yapılaşmaya açılması mümkün değil." ifadeleriyle vatandaşın yüreğine su serpmek için açıklamalarda bulundu. Ancak imar endişesi henüz son bulmuş değil.
Anayasanın 169. maddesi bize ne söylüyor?
Ormanlık alanların imara açılması konusunda konuşurken gösterilen söz konusu anayasa maddesi, yanan bölgelerde nasıl bir yol izlenmesi gerektiği konusunda şunları söylüyor:
"Devlet, ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi için gerekli kanunları koyar ve tedbirleri alır. Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz. Devlet ormanlarının mülkiyeti devrolunamaz. Devlet ormanları kanuna göre, Devletçe yönetilir ve işletilir. Bu ormanlar zamanaşımı ile mülk edinilemez ve kamu yararı dışında irtifak hakkına konu olamaz. Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaliyet ve eyleme müsaade edilemez. Ormanların tahrip edilmesine yol açan siyasi propaganda yapılamaz; çıkarılamaz. Ormanları yakmak, ormanı yok etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçlar genel ve özel af kapsamına alınamaz. Orman olarak muhafazasında bilim ve fen bakımından hiçbir yarar görülmeyen, aksine tarım alanlarına dönüştürülmesinde kesin yarar olduğu tespit edilen yerler ile 31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybetmiş olan tarla, bağ, meyvelik, zeytinlik gibi çeşitli tarım alanlarında veya hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler, şehir, kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerler dışında, orman sınırlarında daraltma yapılamaz.”
