Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen Türkiye Tek Yürek isimli deprem yardım kampanyasına yapılan 30 milyar TL'lik bağış ile ilgili ilk kez açıklama yaptı. Tepkilere yanıt veren Şahap Kavcıoğlu, dikkat çeken bir çıkış yaptı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, o akşam canlı yayına katılmış ve Merkez Bankası olarak 30 milyar TL bağışlanacağını duyurmuştu. Bu açıklama kafaları karıştırmıştı. Zira bazı kesimlerce TCMB'nin kendine ait bir parası olmadığı, söz konusu paranın zaten millete ait olduğu ifade ediliyordu. İşte Şahap Kavcıoğlu, bu tartışmalara son noktayı koymuş oldu.
"Milletin parasını millete verdik"
"Kimin parasını kime veriyorsunuz? yorumları anlamsız. Bu para devletin parasıdır, milletin parasıdır. Milletin parasını da millete vermekten daha doğal bir şey yoktur." ifadelerini kullanan Şahap Kavcıoğlu, konuyla ilgili açıklamalarına şöyle devam etti:
"Yardımı bankanın kârından yaptık. Merkez Bankası anonim şirkettir. Normal süreç işleseydi, diğer ortaklarımıza da kâr payı verecektik. Yıl sonu bilançomuz bağımsız denetimden geçiyor. Faaliyet raporumuzla her şey şeffaf bir şekilde gözüküyor. Kısacası paramızı da kârımızı da isteyen görebilir. Felaket boyutunu konuşmayıp Merkez Bankası’nın yaptığı yardımı tartışmak, sağlıklı bir bakış açısı değil. Felaket büyük, bu nedenle de yardımı oraya yapmayı uygun bulduk. Hukuken, ahlaken, insani duygular açısından yerinde bir yardımdır. Aldığımız kararın arkasındayız. Eğer bu parayı Hazine’ye aktarsaydık, Hazine başka bir alanda kullanabilirdi. Biz bu payı direkt olarak deprem bölgesine tahsis ettik."
Peki Merkez Bankası, bu bağışı nasıl yapacak?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kaynaklarından edinilen bilgiye göre 30 milyar TL'lik bağış, Merkez Bankası'nın 2022 yılı kârından karşılanacak. TCMB kârının belirli bir bölümü normal koşullarda Hazine'ye aktarılırken, geçtiğimiz yılın kârının 30 milyar TL'lik bölümü depremzedelere gidecek. Kalan kısım da yine Hazine'ye aktarılacak. Böylelikle hazine, kendi alacağından vazgeçmiş olacak.
Süreç nasıl işliyor?
TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı ortak olduğu için, Merkez Bankası'nın her yıl Hazine'ye temettü ödemesi, yani kâr payı dağıtımı yapması gerekiyor. İşte Türkiye Tek Yürek kampanyası kapsamında ödenecek olan para da tam olarak buradan sağlanacak. Kısa bir süre sonra bilanço açıklamasını beklediğimiz Merkez Bankası, elde edilen kârın 30 milyar TL'lik bölümünü kampanyaya aktaracak. Kalan kısımdan Hazine'ye düşen pay da devlete gidecek.
TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasındaki kâr payı dağıtımı her yıl düzenli olarak gerçekleştiriliyor. Örneğin geçtiğimiz yıl, 50 milyar TL temettü ödemesi yapıldı. Bir önceki yıl ise 45 milyar TL ödeme yapılmıştı. Eğer bu deprem 2022 yılında gerçekleştirilmiş olsaydı, TCMB'nin Hazine'ye yapacağı temettü ödemesi 50 milyar TL yerine 20 milyar TL olacaktı.
Merkez Bankası, 1999 depreminden sonra da maddi yardım açıklamıştı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ilk kez bir felaket sonrasında bağış yapmıyor. Banka, 1999 yılında meydana gelen yıkıcı depremlerde de aynı hareketi yapmış, depremzedeler için 500 milyar TL yardımda bulunacağını açıklamıştı. Elbette o günün 500 milyar TL'sinin bugünkü değeri tamamen farklı.