Eğer bir çizgi roman okuruysanız zaten Stan Lee’yi tanıyorsunuz. Yalnızca Marvel Sinematik Evreni filmlerini izliyorsanız da Stan Lee’yi tanıyorsunuz. Çünkü Stan Lee uzun yıllar süren kariyeri boyunca unutulmaz çizgi roman karakterleri yaratmakla kalmadı, emeklilik döneminde Marvel filmlerinde küçük sahnelerde seyirci karşısına çıkarak hayranların gönlündeki yerini daha da güçlendirdi.
Stan Lee kimdir, neden öldü, miras bıraktığı serveti neydi, gençliği nasıl geçti? Tüm efsane isimler gibi Stan Lee hakkında da merak edilen pek çok soru var. Stan Lee, 20. yüzyılın başlarında doğan her Amerikalı gibi zor bir hayat yaşadı ancak bu hayattan muhteşem hikayeler çıkarmayı bildi. Çizgi romanseverlere bıraktığı muhteşem evren için şükran duyduğumuz Stan Lee’nin hayatına ve tasarladığı karakterlere yakından bakalım.
Marvel çizgi romanlarının efsanesi olan Stan Lee kimdir?
Stan Lee hayatı:
Gerçek adı Stanley Martin Lieber olan Stan Lee, 28 Aralık 1922 yılında göçmen bir ailenin çocuğu olarak ABD'de dünyaya geldi. Çocukluğu, yine ABD başta olmak üzere tüm dünyayı etkileyen Büyük Buhran döneminde geçti. Tüm ailesi ile birlikte genç Stan de pek çok farklı yarı zamanlı işte çalıştı.
Başarılı bir yazar olan Stan Lee, Marvel Comics için yarattığı Fantastik Dörtlü süper kahraman takımı ile büyük patlamasını yaşadı. Kariyeri boyunca bugün hala milyonlarca hayranı olan süper kahramanların yaratım sürecine imza atan Lee, emekli olduktan sonra da Marvel filmlerinde kısa sahnelerde boy gösterdi. Efsane isim, 12 Kasım 2018 tarihinde hayatını kaybetti.
Stan Lee gençliği:
Stan Lee’nin çocukluğu ve ilk gençlik yılları Büyük Buhran döneminde geçtiğini söylemiştik. Bu dönemde tüm ailesi ile birlikte pek çok farklı yarı zamanlı işte çalışmak zorunda kaldı. Mavi yaka işlerin yanında kendini yazarlığa hazırladığı haber servisinde çalışma, ölüm ilanı yazma, basın bülteni hazırlama gibi işlerde de çalıştı.
Çizgi roman kariyeri ise 1939 yılında amcasının yardımı ile girdiği, o dönem Pulp Magazine dergisinin bir bölümü olan ve adı daha sonra Marvel Comics olacak Timely Comics’te asistan olması ile başladı. Burada ilk olarak yalnızca yapılan işlerde düzeltmeler yapan Lee, 1942 yılında yazdığı Kaptan Amerika hikayesi ile yaratım sürecine güçlü bir adım atmış oldu.
Stan Lee kariyer basamakları: DC Comics'in yükselişiyle Marvel'in kapısını araladı
Yayıncılık dünyasındaki en büyük başarısı ise DC Comics sayesinde oldu diyebiliriz. 1960’lı yılların başında DC Comics Justice League of America ile büyük başarı yakalamış ve rakibi Marvel Comics’i rahatsız etmişti. Marvel’ı kurtaracak isim, 1961 yılında yarattığı Fantastik Dörtlü süper kahraman takımı ile Stan Lee oldu.
Stan Lee imzası bu dönemde ortaya çıkmıştı çünkü bir zamanlar çizgi roman üretimi toplumda hor görülüyordu. Ancak Lee asla pes etmedi. Fantastik Dörtlü başarısından sonra birçok yeni kahraman tasarladı ve bugün bildiğimiz Marvel evrenini yarattı. 1972 yılında editörlük pozisyonuna yükseldi ve uzun yıllar Marvel demirbaşlarından biri olarak görev yaptı.
1990’lı yıllarda aktif üretim hayatından emekli oldu ancak hiçbir zaman boş durmadı. Serbest yaratımlara devam ederken, çekilen Marvel filmlerinde kısa sahnelerde seyircinin karşısına çıkmaya devam etti. Hayatını kaybettiği güne kadar her zaman aktif ve üretken bir yaşamı seçmişti.
Uzun ve üretken bir hayatın ardından Stan Lee, 12 Kasım 2018 tarihinde Los Angeles , Kaliforniya'daki Cedars-Sinai Tıp Merkezi'nde hayatını kaybetti. Öldüğünde 96 yaşında olan Lee’nin ölüm nedeni olarak solunum yetmezliği ve kalp yetmezliği nedeniyle kalp durması gösterildi. Kısaca, yaşlılıktan öldü denebilir.
Yarattığı karakterlerin Disney'e kazandırdığı para yanında az kalsa da Lee, dudak uçuklatacak bir servete sahipti:
Stan Lee ve Marvel arasında bir dönem telif problemi yaşanmış, Lee hak ettiğini alamadığını düşünmüştü. Ancak sonradan bu durum değişti ve anlaşma sağlandı. Öldüğünde Stan Lee’nin 50 milyon dolardan fazla bir servete sahip olduğu tahmin ediliyor ama yarattığı karakterler düşünüldüğü zaman bu servet az kalır.
Stan Lee hangi Marvel karakterlerini tasarladı?
- Spider - Man
- Ant - Man
- Thor
- Black Panther
- X - Men
- Black Widow
- Captain Marvel
- Daredevil
- Doctor Strange
- Hulk
- Iron Man
- Fantastik Dörtlü
Stan Lee’nin uzun kariyeri boyunca yaratmış olduğu belki yüzlerce ana karakter ve yan karakter bulunuyor. Hatta Kree ve Skrull gibi karakterden öte yeni bir ırk olarak yarattığı karakterler ile bu sayı binlerce olabiliyor. Bu nedenle listemizde yalnızca herkes tarafından bilinen, popüler karakterlere yer verdik.
Fantastik Dörtlü
Stan Lee’nin ilk yarattığı karakterlerden oluşan Fantastik Dörtlü ekibi ilk kez 1961 yılında karşımıza çıkıyor. Mr. Fantastic, Invisible Woman, Human Torch ve The Thing’den oluşan ekip ile birlikte onlarca farklı yan karakter ve kötü karakter de ortaya çıkmıştır.
Thor
İlk kez 1950 yılında Venüs serisinin 11. sayısında karşımıza çıkan Thor, İskandinav Mitolojisi’nin önemli karakterlerinden tanrı Thor’un Marvel versiyonudur. Thor ile birlikte pek çok mitolojik kahraman da Marvel dünyasında yerini almıştır.
Spider - Man
İlk kez 1962 yılında Amazing Fantasy serisinin 15. sayısından karşımıza çıkan Spider - Man, Örümcek Adam karakteri, Stan Lee’nin çocuğu gibi sevdiği karakterlerdendir. Peter Parker gibi çok da özel olmayan bir çocuğun bile süper kahraman olması ile gençlere umut vermiştir.
Ant - Man
İlk kez 1962 yılında Tales to Astonish serisinin 35. sayısında karşımıza çıkan Ant - Man ile Wasp gibi pek çok farklı karakter de ortaya çıkmıştır. Özel bir kostüm ile istediği boya dönüşebilen Scott Lang, daha sonra bir Avengers üyesi de olmuştur.
Iron Man
Iron Man karakteri ilk kez 1963 yılında, Tales of Suspense serisinin 39. sayısında karşımıza çıkmıştır. Ünlü iş insanı Tony Stark, geliştirdiği özel ekipmanlar sayesinde Iron Man haline gelir. Iron Man, daha sonra Avengers ekibin en önemli üyelerinden biri olmuştur.
Doctor Strange
İlk kez 1963 yılında Strange Tales serisinin 11. sayısında karşımıza çıkan Doctor Strange’in tam adı Doktor Stephen Vincent Strange’dir. Bir kaza sonucu ellerini kullanma yetisini kaybeden bir cerrah, Tibet’te özel bir tapınağa gider ve Doctor Strange karakterine dönüşür.
X - Men
Mutant süper kahramanlardan oluşan X - Men ekibi ilk kez 1963 yılında karşımıza çıkıyor. X - Men ekibinde onlarca farklı mutant süper kahraman bulunmaktadır. Bunlar arasında en popüler olan ise Wolverine’dir. İlerleyen yıllarda ekibin konu edildiği pek çok dizi, film ve animasyon serisi yayınlanmıştır.
Black Widow
İlk kez 1964 yılında yayımlanan Tales of Suspense serisinin 52. sayısında karşımıza çıkan Black Widows karakteri, bir suikastçi olması için özel olarak yetiştirilmiştir ve gerçek adı Natasha Romanoff’tur. Black Widow daha sonra Avengers’a da katılmıştır.
Daredevil
Karşımıza ilk kez 1964 yılında Daredevil serisinin 1. sayısında çıkan Daredevil, görme engelli bir süper kahramandır. 9 yaşında bir kaza sonucu görme duyusunu kaybeden Matt Murdock; gündüzleri bir avukat, geceleri ise bir süper kahramandır.
Black Panther
Çizgi roman dünyasının ilk siyahi süper kahramanı olan Black Panther, ilk kez 1966 yılında Silver Age of Comic Books Fantastic Four serisinin 52. sayısında yer almıştır. Black Panther, hayali Afrika ülkesi Wakanda’nın koruyucusudur ve gerçek adı T’Challa’dır.
Captain Marvel
Marvel evreninin en güçlü süper kahramanlarından olan Captain Marvel, ilk kez 1967 yılında Marvel Super - Heroes serisinin 12. sayısında karşımıza çıkmıştır. Kahramanın diğer bir adı da Captain Mar - Vell’dir.
Hulk
Marvel evreninin en güçlü kahramanlarından biri olan Hulk karakteri ilk kez, Tales to Astonish serisinin 102. sayısında karşımıza çıkmıştır. Bilim insanı Dr. Bruce Banner, radyoaktif bir kaza sonucu her sinirlendiğinde Hulk isimli bir alt benliğe sahip yeşil deve dönüşür.
Marvel evreninin efsane ismi Stan Lee kimdir, hangi karakterleri yaratmıştır tüm detaylarıyla anlattık. Gerçek anlamda Stan Lee’nin yarattığı tüm karakterlerden bahsetsek, belki binlerce sayfa sürecek bir ansiklopedi ortaya çıkabilirdi. Ancak o bile efsane ismi anlatmaya yetmezdi.
