Kanada’daki İngiliz Kolombiyası’nda yaşayan amatör radyo operatörü Scott Tilley, ilginç bir hobiye sahip. Tilley, uzun bir zamandır kayıp olan uydularla yeniden iletişim kurmaya çalışıyor. Tilley, şu ana kadar NASA’nın kayıp uydusu IMAGE’in ve ABD Donanması’nın Transit serisi navigasyon uydularından birinin bulunmasına yardımcı oldu.
'Vatandaş bilim insanı' sayılan Scott Tilley, son zamanlarda da MIT’nin Lincoln Laboratuvarı tarafından geliştirilen ve 1967 yılında Dünya’nın yörüngesine fırlatılan askeri uydu LES-5’i aramaya başladı.
LES-5 isimli askeri uydu, 1967 yılında Dünya’nın yörüngesine fırlatıldı. Söz konusu uydu, dönemin uydu ile iletişim çalışmaları için öncü bir araçtı. Yapılan çalışmaların ardından LES-5 uydusu 1972 yılında emekliye ayrıldı. Zombi uygu olarak anılan LES-5, 1972 yılından beri uydu mezarlığına dönen Dünya’nın yörüngesinde dönmeye devam ediyor.
LES-5 uydusu, ABD ordusunun iletişim ihtiyaçları için geliştirildi
LES-5, uydu tabanlı askeri iletişim programının uygulanabilirliğini anlamak için yapılan bir dizi deneyin bir parçasıydı. Ağustos 1958’de HARDTACK I serisi yüksek irtifa atmosferik nükleer testleri, Pasifik Okyanusu’nda yüksek frekanslı radyo iletişimini bozdu. Bu olayın üstüne askeri planlama uzmanları, askeri birimlerin iletişime devam edebilmesi için uyduların kullanılabileceğini düşündüler.
Lincoln Deneysel Uydusu veya LES olarak bilinen uyduların üzerindeki çalışmalar da bu noktadan sonra başladı. Uydular, ABD’nin silahlı kuvvetlerinin güvenli iletişim yürütmesini sağlamak için ultra yüksek frekanslı (UHF) bandı kullanımının uygunluğunu test etmek için tasarlandılar.
Toplamda dokuz LES uydusu geliştirildi. Bu uydulardan biri olan LES-5, 1967 yılında yeryüzünün 35.400 kilometre üstünde yörüngeye yerleştirildi. LES-5, 1967’den devre dışı bırakıldığı 1971’e kadar aktif olarak görev aldı.
LES-5 23 Mart’ta Tilley tarafından bulundu
Scott Tilley, 2016 yılında LES-1 uydusunu keşfeden bir uydu avcısından esinlenerek LES-5’i aramaya karar verdi. Koronavirüs salgını nedeniyle bu günlerde evinde zaman geçirmek zorunda kalan Tilley, LES-5’i bulmak için yeterli zamana sahip oldu.
Uzun bir çalışmanın ardından Tilley, 23 Mart’ta LES-5’in sinyalini 237MHz’de buldu. LES-5’i aramayı samanlıkta iğne aramaya benzeten Tilley, elde ettiği sonuçları “İşte yeni bir zombi uydu” cümlesi ile Twitter hesabından paylaştı.
LES-5 sadece güneş enerjisiyle çalışmakla kalmıyor, aynı zamanda yerleşik güneş panelleri sayesinde hala yayın yapmaya devam ediyor. Tilley, LES-5’in hala saniyede 100 bit veri gönderdiğini söylüyor. Amatör uydu avcısı, veri analistlerinin uydunun sağlığını tam olarak tanımlayabileceklerini söylüyor.
Askeri iletişim için geliştirilen uydular, bugün iletişim için kullandığımız uyduların yolunu açtı. Eğer bugün ki iletişimin tarihine bakmak için bir uydu müzesi olsaydı muhtemelen LES uydu ailesi bu müzenin onur konukları olurlardı. Merak edenler için LES-5 uydusunun güncel yerini buradaki bağlantıdan öğrenebilirsiniz.
