Son 1 yıldır yaşanan dolar kuru artışından dolayı iPhone fiyatları Türkiye’de uçmuş durumda. Öyle ki firmanın yeni tanıtacağı 3 iPhone modelinin 10.000 ila 15.000 TL bandında olması bekleniyor. Elbette iPhone daha önceki yıllar da pahalı bir modeldi. Çoğu insan için rahatça ulaşılmaz olmasına karşın, yine çoğu insan bir şekilde bu telefonlara sahip olmak istedi. Apple’ın yüksek fiyatlandırma politikası sadece ülkemizde değil, dünyanın her köşesinde tepki topluyor. Peki insanlar neden ellerindekiyle yetinmeyi bilmeyip, yeni iPhone’lara anında sahip olmak istiyorlar? Onları bu tuhaf davranışa iten asıl sebep nedir?
Bu noktada ekonomik düzeyi yerinde olup, bir iPhone’a hiç düşünmeden 50 bin TL bile verebilecek kişileri de tenzih etmiyoruz. Nitekim alışkanlıklar ortak olduğundan, herkes ihtiyaç olayını farklı bir şekilde yorumlamaya başladı. Danışmanlık şirketi olan Oliver Wyman'da görevli iki uzman araştırmacı, insanların kıyafet ve ayakkabı satın alma alışkanlıklarını analiz etti. Bunun iPhone ile ilgisi olmadığını düşünebilirsiniz, ancak durum öyle değil.
Moda kavramı, bu araştırmayı anlamak için çok önemli bir nokta. Çünkü Apple sadece bir telefon üreticisi değil, aynı zamanda teknoloji dünyasının modasını belirleyen bir şirket. Modayı sadece görünümle ilgili düşünürsek, iPhone X ile ilk defa gördüğümüz çentikli tasarımın, bugün 20’yi aşkın akıllı telefonda bulunduğuna dikkat çekmek gerek. İnsanlar her zaman moda trendlerine sahip olmak isterler. iPhone modellerinin ise üzerine ciddi şekilde çalışılmış olan moda etkisinde görünümleri var. Yani iPhone’u kulladığınız kadar aslında giyiyorsunuz.
Satın alma alışkanlıkları konusuna 5 farklı efsaneyi inceleyen araştırmacıların en ilgi çekici konusu, “yeni olanın neden her zaman arzulandığı” sorusu oldu. Sonuç olarak yapılan alışverişlerin %83’ünün “yeniden alımlar” denilen yapay ihtiyaçlardan kaynaklandığı sonucuna ulaştılar.
Araştırmacılara göre şirketler, her zaman tüketicinin gözünde “tekerleği yeniden icat etmişçesine” sükse yaratan havalara kapılmak zorundalar. Yani ürünün kalitesi ve gerçek anlamda hangi yenilikleri sunduğu değil, tüketicinin algısı önemli. Bir de bu duruma tüketicilerin “Artık telefonum çok yavaşladı, ekranında da çizikler var. Yeni bir tane alsam fena olmaz” düşüncesi yatıyor. Yani kale hem içeriden hem de dışarıdan fethediliyor.
Geçtiğimiz yıl, akıllı telefonlar icat olunup tüketici elektroniği sınıfında satımaya başladıkları günden beri ilk defa küresel satış oranları azaldı. Bu durum, her yıl yenilenen akıllı telefon serileri ve üreticileri için büyük bir tehdit, çünkü insanlar artık her yıl telefon değiştirmenin gereksiz olduğu düşüncesini benimsemeye başladılar. Bu nedenle Apple, önümüzdeki süreçte daha çok iPhone modeli ile karşımıza çıkacak.
Akıllı telefon üreticileri, akıllı telefon tüketicilerinin bulunduğu pazar pastasına yeni katlar ekleyemiyorlar. Böylece artık pazar içinde dilim büyütme savaşı baş göstermiş durumda. Apple, bugüne kadar alternatif üreticiler yüzünden yeteri kadar yükselemediği Hindistan gibi pazarları ele geçirmek için düşük fiyatlı bir iPhone modeli çıkarmaya hazırlanıyor. Doygun bir pazardaki yerinizi kaybetmek istemiyorsanız, rakiplerinize saldırmaya başlarsınız.
İnsanlar her yıl yeni bir telefon “giyme” alışkanlıklarını terk etmeye başlasalar da Apple, henüz bu işin sonunun gelmediğini biliyor. Muhtemelen yakın gelecekte akıllı telefonların yerlerini yeni teknolojilere bırakacağını söyleyen araştırmacılar da var. Yeni bir moda, yeni kahramanlar, yeni teknolojiler ve yine yapay ihtiyaçlar baş gösterecek. Tüketim kültürünün zamansız harcama alışkanlıkları da hiçbir zaman değişmeyecek.
![]()
12 Eylül 2017, Apple'ın üst düzey yetkililerinden Craig Federighi, iPhone X'un özelliklerini tanıtoyor.
Tüm bu söylediklerimizi, Apple’ın 12 Eylül 2018 Çarşamba günü gerçekleştireceği iPhone lansmanında göreceğimiz 3 yeni iPhone modeli ile doğrulamaya hazır olun. Biliyoruz ki Apple; yüksek fiyatlarına, ABD’li firmalara karşı başlayan boykot hareketine, BDDK’nın telefon kredilerindeki maksimum 6 taksit sınırlamasına rağmen ülkemizde ciddi rakamlara ulaşacak. Ayrıca söz konusu tespitler, küresel pazar için de doğrulanmayı bekliyorlar.
