Apple montaj hattında günde 12 saat çalışmak, yazı geçirmenin belki de en berbat yolu. Ancak bu çifte pasaportlu vatandaş (Amerikalı ve Çinli) Dejian Zeng'i caydırmadı. Bir NYU öğrencisi olan Zeng, geçtiğimiz yıl altı hafta boyunca Şanghay yakınlarındaki bir iPhone fabrikasında çalıştı ve deneyimlerini aktardı.
Öncelikle hoş haberlere değinelim: Çinli fabrikalar, reşit olmayan çalışanlarını korumak için çok çalışıyorlar. Apple da özellikle deneme prodüksiyonlarında fabrikayı düzenli olarak ziyaret ediyor. Apple, "60 saatlik bir çalışma haftasında çalışan işçilerin verimli olduğunu ve 43 saat çalışanların ise zirveye ulaştığını” iddia etti. Lakin 60 saat gibi abartılı bir rakam hakkında detaylara girilmedi.
Her şey İyi Değil!
Her sabah saat 7:30'da çalışmaya başlayan gizli ajan Zeng, yemekler ve molalar dahil olmak üzere 12 saatlik bir vardiya ile uğraştı. Kısacası her işçi haftada 60-65 saat arası arasında çalışmak zorundaydı. Elbette bu fazlasıyla monotondu. Her çalışan, cihaz için montaj hattından geçmeden önce bazı görevleri tekrarlamak(üretim masalarını düzenlemek, vidaları sıkmak, elektrik tesisatını kontrol etmek) zorunda kaldı.
iPhone üretiminin deneme süreci ise çok daha kötüydü. Deneme üretimi sırasında günde yalnızca beş telefon üretmeniz mümkün. İşçiler saatlerce oturup bir sonraki telefonu bekler. Banyo molaları için bile, konuşma veya montaj hattındaki yerlerinden hareket etmeleri yasaktır. Bir telefon hazırlarsınız, daha sonraki iki saat boyunca sessizce bekleyip başka cihazın gelmesini beklersiniz. Zeng, süreci "insan haklarına aykırı bir işkence" olarak nitelendirdi.
Appl,e deneme sürecindeki cihazının basına sızmaması için ek güvenlik önlemleri aldı. Fabrika, bu dönemlerde metal dedektörlerinde duyarlılığı artırdı. Güvenlik, kadın sübvansiyonlarındaki kabloların gittikçe hassas tarayıcıları devreye sokması sonucunda kadın çalışanları iliklerine kadar aramak zorunda kaldı. Vardiya bittikten sonra işçiler uyku yurduna döndü. Zeng yurdunu yedi diğer işçi ile paylaştı. Eğer şanslı olsaydı sıcak su bulabilirdi ama çoğunlukla bu fırsata erişemedi. Maaş olarak Zeng ayda sadece 450 dolar kazanabildi. Lakin Zeng, bu rakamın belli bir miktarını vergi olarak edindiğinden cebinde 336 doları kaldı.
