Bataryaların Ömürleri Neden Gittikçe Kısalıyor?

Yeni bir akıllı telefon ya da dizüstü bilgisayar aldığınızda batarya ömrünün gayet yeterli olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak cihazınızı kullanmaya başladıkça aynı işlemleri gerçekleştirseniz bile batarya ömrünün kısalmaya başladığını fark edersiniz. Peki bu neden olur? Bataryayı hiç değiştirmediğiniz halde elektronik cihazların batarya ömrü neden kısalır?

Termodinamiğin ikinci yasası der ki; ‘’Enerji bir formdan diğerine dönüşürken, bir miktarı daima istediğimizden farklı bir forma dönüşür.’’ Yani bir başka deyişle akıllı telefonlarımızın şarjını doldurup boşaltırken enerjinin bir kısmını kaybediyoruz. Daha da önemlisi bu kaybedilen enerji bataryanın küçük de olsa bir kısmının ‘ölmesine’ neden oluyor.

Bir örnekle açıklamak gerekirse; Elinizde biri dolu, biri boş olmak üzere iki su bardağı olduğunu düşünün. Dolu olan bardak, elektronik cihazınızın bataryasını temsil ediyor. Dolu olan bardaktaki suyu boş olan bardağa boşaltın. Daha sonra bu işlemi sürekli olarak tekrarlayın. Doldur-boşalt işlemi sırasında yere bir damla dahi su dökülse o suyu bir daha bardağa kazandıramazsınız. Ayrıca bu işlemler sırasında su da buharlaşmaya devam ediyor. Bu nedenle ortama ve duruma göre su hızlı ya da yavaş bir şekilde eninde sonunda tükenecektir.

İşte elektronik cihazlarda da benzer bir durum söz konusu. Bataryayı doldurup boşalttığınız sırada bu işlem için batarya da bir enerji harcıyor ve küçük de olsa bir parçası ölüyor. Uzun kullanım sonucunda bataryanın ölü kapasitesi, doldurulabilir kapasitesinden fazla oluyor ve bataryayı ne kadar uzun şarj ederseniz edin kapasite eski haline dönmüyor.

Bataryalar akıllı telefon ve dizüstü bilgisayar gibi nispeten küçük elektronik cihazlarda 2-3 yıl kadar sağlıklı bir şekilde kullanılabiliyor. Elektrikli otomobillerde ise bu süre 15-20 yıla kadar uzayabiliyor. Yine de hala termodinamiğin ikinci yasasını kırmanın bir yolunu bulabilmiş değiliz. Bu nedenle teknolojimizi ne kadar geliştirirsek geliştirelim sonsuz ömre sahip bir batarya üretemiyoruz.