Negatif görülen bazı davranışlar, insan psikolojisine olumsuz etkilere sahip olabileceği düşüncesiyle bilinçli insanlar tarafından kaçınılır. Negatif beyanlarda bulunmak yerine kötü durumlarla karşılaşıldığında olumlamalar yapmak önerilmiştir genelde. Tabii ki sürekli olumsuz konuşmak bizim için zararlıdır ancak bazen içinde bulunduğumuz olumsuz durumu kabul edip belirtmek sandığımızdan daha faydalı olabilir.
New York Times gazetesinde yayınlanan bir habere göre şikâyet etmenin doğru ve yanlış yolları var ve eğer doğru şekilde şikâyet edenler bundan fayda elde edebiliyor. Clemson Üniversitesi’nde psikoloji profesörü olan Robin Kowalski’nin konuyla ilgili yaptığı açıklamalar şikâyet etmenin hem iyi hem kötü olabileceğini, şikâyet etmenin doğru bir şekilde yapılabileceğini söylüyor.
Şikayet etmek kesinlikle tek yönlü bir aktivite değil
Şikâyet ederken fayda sağlamak alanında ustalaşmak istiyorsanız yapmanız gereken ilk şey yakınma tarzınızı tanımlamak. Uzmanlar şikâyet etme türlerini iç boşaltma, problem çözme, fazla düşünerek kafa yorma gibi amaçlarla üçe ayırıyor ve her şikâyetin aynı etkiyi sağlamadığını vurguluyor. İç boşaltma ve problem çözme odaklı şikayetler yapıcı etki yaratabilirken düşürücü şekilde gereksiz şikâyetlerde bulunmak ve kafa yormak yıkıcı etkilere, hatta depresyona bile sebep olabiliyor.
Constructive Wallowing’in yazarı psikoterapist Tina Gilbertson, şikâyet etmenin çözüm odaklı olduğunu, duyguları kabullenip farkına varmanın fizyolojik ve duygusal açıdan faydalı olduğunu söylüyor.
Anahtar kelime 'farkındalık'
Yapıcı şikâyet etmenin püf noktası farkındalıkta; yani neyi neden yaptığımız ve ne gibi etkilere sahip olduğunu bilmekte yatıyor. Gilbertson’a göre iç boşaltırken dışavurum kaynağını belirlemek çok önemli. Ölçülü, farkındalığa sahip ve çözüm odaklı bir şekilde yaklaşıldığında şikâyet etmek; duygularınızı dışa vurmanızı sağlamanın yanında çevrenizle daha yararlı ilişkiler kurmanızı sağlayabilir, hatta sıkıntınızın ana nedenini bulup çözmenize yardımcı olabilir.
Tina Gilbertson’a göre şunu da dikkate almak gerek ki doğru şekilde şikâyet etmek sadece sağlıklı değil. Aynı zamanda “Bu berbat bir durum ve bu durum nedeniyle mutsuzum” diyebilmek öz farkındalık için önemli bir yetenek.
