Pennsylvania Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi araştırmacılarına göre PCSK9 denilen bir proteini etkisiz hale getirmek için genom düzenleme kullanılarak kolesterol seviyesi düşebilir. Bir çeşit maymun türü olan rhesus makaklarda yapılan çalışmada kolesterol seviyelerinin proteinin etkisiz hale gelmesi ile etkili bir şekilde düştüğü gözlemlendi.
Bu genom düzenlemesi kullanılarak hem kolesterol hem de kalp hastılığında büyük adımlar atılabilecek.
Ekip bu haftaki çalışmalarını Nature Biotechnology'de yayınladı. Yüksek kolesterol ile savaşmak için yaygın olarak kullanılan ilaçların, PCSK9 inhibitörlerine dayanamayan kalp hastaları için de yeni bir yaklaşım olacağın açıklandı. Normalde PCSK9 proteini, reseptörlerin karaciğerdeki fazla LDL'yi ("kötü" kolesterol) çıkmasını önler ancak bu genin etkisiz hale getirilmesinin büyük oranda fayda gösterdiği görüldü. Klinikte, PCSK9’un etkisiz hale getirilmesinin insanlarda LDL'yi düşürdüğünü de gösterdi. Bazı kalp hastalarının vücutları içeriğinde PCSK9 bulunan ilaçlara dayanamaz. Bu genom düzenlemesi çalışması hem kolesterol hem de kalp hastaları için büyük bir adım olabilir.
PCSK9 genini spesifik olarak tanımak ve etkisizleştirmek için meganükleaz adı verilen bir enzim tasarladı. Bu çalışmada, bilim adamları primatların karaciğerinde PCSK9 genini bozmak için meganükleazı taşıyan adeno-ilişkili bir virüs (AAV) vektörü kullandılar. Orta ve yüksek doz AAV vektörleri ile tedavi edilen hayvanlarda, PCSK9 seviyeleri yüzde 45 ila 84 oranında azaldı ve kolestrol seviyeleri hem klinik olarak hem de kararlı indirgemelerle yüzde 30 ila 60 oranında azaldı. Biyopsi yapılan karaciğer dokusunun moleküler analizleri, genom düzenlemesinin PCSK9 genlerinin yüzde 40 ila 65'inde mutasyona neden olduğunu gösterdi.
DNA Testleri Gerçekten Kilo Vermemizi Sağlıyor mu?
Önemli nokta bu çalışmada kullanılan AAV vektör dozları, hemofili hastaları (kan pıhtılaşmaması) için AAV gen replasman tedavisinin klinik çalışmalarında güvenli ve etkili bir şekilde kullanıldı. Yapılan çalışma kalp hastalarının tedavisinde PCSK9 geninin bozularak uygulanabileceğini ortaya çıkmış oldu. Genom düzenleme, DNA'nın kusursuz şekilde çalışabilmesi için düzenlenmesi anlamına gelir. Bu çalışmada DNA'lar üzerinde değişiklik yapılır ve hücrenin mevcut özellikleri değiştirilerek daha kullanışlı hale getirilir.
