İzmir'in Dikili ilçesinde yapılan bir mağara kurtarma çalışmasında, bundan 14 bin yıl öncesine ait olduğu bilinen ilkel aletler ve kemik kalıntılarına ulaşıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ile Müzeler Genel Müdürlüğü'nün izniyle yapılan çalışmalar kapsamında bulunan kalıntıların, Batı Anadolu'nun tarihi için yepyeni gelişmelere yol açabileceği düşünülüyor.
Mağarada yapılan çalışmalar, bu alanın tarih boyunca kullanılmaya devam ettiğini gözler önüne serdi. Belirlemelere göre milattan önce 6. yüzyıldan Roma Dönemi'ne kadar olan süreçte Kybele isimli ana tanrıçaya adanmış olan mağarada, bazı ayinler de gerçekleştirilmişti. Ayrıca Osmanlı İmparatorluğu dönemine ait olduğu tespit edilen bazı kalıntılar da mağarada bulundu. Ancak mağaradaki hiçbir kalıntı, 14 bin öncesine ait olan alet ve kemikler kadar önemli değildi.
İşte 14 bin yıl önce kullanılmış olan ilkel aletler
Geç Yontma Taş Devri'nden (Epipaleolitik) kaldığı tespit edilen ilkel aletler, uzmanları heyecanlandırmış durumda. Zira araştırmalar kapsamında Türk bilim insanları ile çalışan Alman Arkeoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Felix Pirson, bulunan ilkel aletlerin Batı Anadolu'ya Epipaleotik Dönem'den bırakılan ilk bulgular olduğunu belirtti. Aletler arasında çakmak taşının yer almasının da dikkat çekici olduğunu söyleyen bilim insanı, elde ettikleri bulgular ile ilgili şöyle konuştu:
En son Göbeklitepe buluntularının yarattığı heyecan, bu bağlamdaki örneklerin başında gelmektedir. Göbeklitepe'de insanoğlu milattan önce 10 bin yılda ilk anıtsal mimari ve plastik eserler yaratmış. Erken evrelerine Göbeklitepe'nin de dahil olduğu Cilalı Taş Devri nispeten bilinmesine rağmen; insanoğlunun yaşamış olduğu daha önceki Yontma Taş Devri daha az bilinmektedir. Bugüne kadar Güney ve Güneydoğu Anadolu'da Yontma Taş Devri'nden birkaç buluntu yeri tespit edilmiş ve halen kazılmaktadır. Ancak Batı Anadolu'da, yani Ege kıyıları ve Avrupa'ya geçiş bölgesinde Paleolitik Çağ'ın bazı dönemlerine ait yüzey buluntuları bilinse de bugüne kadar Paleolitik Dönem veya Neolitik Dönem'e geçiş evrelerine ait arkeolojik bir dolgu içinde herhangi bir buluntu yeri tespit edilememişti.
Bu döneme ait çakmak taşından yapılmış aletler ele geçirilmesi önemlidir. Arkeolojik dolgular içinde ele geçen çakmak taşı çekirdekler, teknolojik parçalar ve üretim artıkları yongalama işleminin mağarada yapıldığını ortaya koymaktadır. Çakmak taşı ham maddenin mağara önündeki dere yatağından toplanmış olması olasılığı düşünülebilirse de insanların çakmak taşını tam olarak nereden sağladıkları sorusu henüz cevaplanamamıştır...
