Bu hafta Nobel ödüllerinin kazananları ödüllerini alacak. 2019 Psikoloji ve Tıp Nobel Ödülü’nü düşük oksijene tepki veren gen keşfiyle Profesör Gregg Semenza kazandı.
John Hopkins Üniversitesi’den vasküler program yöneticisi olan Semenza, bu keşfin sonuçları ve gelecekte kan hastalıklarının, körlüğün, kanserin ve diyabetin tedavisi gibi alanlarda olası kullanımı konusunda konuşmalar yapıyor.
Semenza’nın konuştuğu konular bu kadarla kısıtlı değil. Nobel ödüllü bilim insanı aynı zamanda temel bilimlerin önemi ve bilim için önemli noktaları açıklıyor. İşte Semenza’ya göre insanların bilim hakkında bilmesi gereken beş şey:
En iyi keşiflerin çoğunu genç bilim insanları yapar
Nobel Ödülü genellikle daha yaşlı bilim insanlarına daha gençken yaptıkları çalışmalardan dolayı verilir. Bu nedenle de üst düzey bilimin genelde yaşlı insanlar tarafından yapıldığı düşünülür. Semenza, çoğu keşfin gençliklerinde yapıldığını ancak etkilerinin çok sonra anlaşılabildiğini söylüyor.
Keşifler sabır ve iş birliği gerektirir
Bilimsel çalışmaların önemli bir kısmı gerçek anlamda adım adım ilerliyor. Semenza, büyük atılımların genellikle iş birliği sonucu ortaya çıktığını söylüyor. Buna en iyi örneklerden biri de bilim insanını kendi çalışması.
Örneğin HIF-1 genini inceleyen araştırmacı, kendi projesinde geni kopyalamakta sorun yaşadığında aynı üniversiteden Thomas Kelly’nin yardımını almıştı.
En iyi araştırma ortamları akıl hocalığı ve iş birliği gerektirir
Semenza, “Herkesin çok akıllı olduğu yerler var. Herkesin çok dost canlısı olduğu yerler de var. Ancak akıllı insanların olduğu ve her zaman size yardıma hazır oldukları yerler oldukça az” diyor.
Semenza, HIF-1’ı tanıttıkları metinleri ilk yazdıklarında üst düzey dergilere gönderdiklerini ancak pek sonuç alamadıklarını belirtiyor. Tabii bu onları durdurmamış. İş arkadaşlarından biri olan Victor McKusick, makalenin Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanmasını söyledi. Makale o zamandan bu yana 6000 defadan fazla alıntılandı.
Bilimde ilerlemek için erken dönem bilim eğitimine önem vermek gerekiyor
Semenza, “Lisedeyken beni ve diğerlerini bilimsel kariyerler izlemek için cesaretlendiren, bilim insanlarından ve keşiflerin ortaya çıkışından bahseden bir biyoloji öğretmenimiz vardı” diyor. Hatta bu öğretmen sık sık öğrencilerini cesaretlendirmek için “Nobel Ödülü kazandığında bunu burada öğrendiğini unutma” diyormuş.
Yani bilimsel gelişmeler için kişilerin bilimsel eğitimleri daha genç yaşta başlamalı.
Temel bilim araştırmaları ekonomi için faydalıdır
Bilimsel çalışmalar hayatımızın her alanına etki ediyor. Semenza bu durumu “Temel araştırmalardan doğan keşifler ve icatlar ekonomi, toplum sağlığı ve hastalıkların erken tedavisi için önemli” diyor. Bilim insanına göre hem hastalar hem de ekonomi açısından hastalıkların önceden teşhis edilmesi çok önemli.
