İnsan görüşünün tamamen gözlerimiz üzerine kurulu olduğu düşüncesi büyük bir yanılgıdan ibarettir. Gözlerimiz sadece gelişmiş birer makine olarak çalışırlar ve ışığın çıktılarını beyne aktarmakla sorumlulardır. İşte asıl hikaye de orada başlar.
Gözlerimizdeki mercekler, birer sinirsel optiklerdir. Çevremizdeki ışığı ve dalga boylarını algılayıp retinada tekrar odaklarlar. Başka bir deyişle, ışık bir sinir organıyla göze girer ve bu aşamadan sonra sinirsel veriye dönüştürülüp beyne aktarılırlar. Işığın dalga boylarına ilişkin daha önceki yaşanmışlıklarını kullanan beyin görüntüleri yorumlamaya başlar. Bu noktada hafızamız eğer o görüntüyü daha önce görmüşse, bunu o şekilde yorumlar.
Eğer görsel uyaranlar çözülemeyen ya da yorumlanamayan bir şeyse beyin tarafından işlenirler. Bu vakalarda, beynin elinde bulundurduğu bilgi ve değişkenlere dayanan mutlak seçenekler değerlendirilir.
Yukarıdaki görüntü size anlamsız gelmiş olabilir. Resimde gördüğünüz çalı ve çırpılar dışında başka sonuçlar da elde edebilirsiniz. Mesela kovboy şapkalı bir adam gibi. Aslında bu fenomen, insanların bulutlarda sık sık farklı şekiller görmeleri ile doğrudan bağlantılıdır. Bazı insanlar ise bu görüntüleri hiçbir şekilde anlamlandıramazlar. Bazıları ise anlamlandırmakta güçlük çekerler.
Bu tür şeyleri kolayca algılayan insanların sanrılar ve illüzyonlar görmeye yatkın oldukları da tespit edilmiştir. Nitekim bu fenomenin adı da “pareidolia”, yani sanrı demektir.
Algı ve içgörü konusunda kendinize güveniyorsanız, aşağıdaki görüntüye çok iyi bakın. Yorulmayın diye ilk görseli tekrar altına koyuyorum. Bakalım perspektif algınız sizi ne kadar zorlayacak? Bu arada ilk etapta gördüğünüz şeyleri bir daha göremeyebilirsiniz.
