Bundan bir sene önce gezi amaçlı Kadıini Mağarası'na giren bir grup sporcunun insan iskeletleri ile karşılaşması ve bunu Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü'ne iletmesi sonrasında araştırma süreci başlamıştı.
Kültür Bakanlığı'ndan alınan izinler sonrasında yapılan 1 haftalık çalışmalarda, 5 ile 7 bin yıl öncesine dayandığı düşünülen toplu mezar keşfedildi. Ekibe öncülük eden Nalan Damla Yılmaz Usta, buluntuların Kalkolitik ve Erken Tunç Dönemi'ne ait olduğunu belirterek Anadolu'da böyle bir mağara içi toplu mezara ilk kez rastlandığını açıkladı.
Mağazada sadece insan iskeletleri değil, arkeolojik buluntulara da rastlandığını belirten Usta şöyle konuştu:
"Buluntular, mağaranın yaklaşık 400 ila 800 metreleri arasında kalıyor. Mağaranın içerisindeki kollarda buluntular mevcut. Mağarada yıllar içinde su baskınları ve çökmeler olmuş. En dip buluntular arasında bazı kemikler birbirine karışmış durumdaydı. Balçığın içinde bir karışma durumu söz konusuydu. Ama bazı örneklerde 'insitu' (ait olduğu yer) durumu bozulmamış. Bazı iskeletler mağara zemininde zamanla karstik çökeltiyle birleşmiş. Zemine tamamen kaynaşmış kemikler de mevcuttu. Kafataslarının üzerinde bir tabaka var. Bu tabaka karstik oluşum. Tamamen kemiğe yapışmış durumda. Bu laboratuvar ortamında kemik iskelet kurudukça, küçük küçük kazıma işlemiyle bir kısmı çıkarılabildi. Büyük çoğunluğu yine kemikler üzerinde mevcut. Bu oluşumu karşılamayan iskeletler de var."
"Türkiye'de mağara içerisinde iskelet buluntuları var ama böyle büyük bir popülasyon henüz ele geçmemiş. Mağara içi gömü olarak literatürde buna benzer bir buluntuya rastlamadık. Çünkü bunlar gerçekten mağaranın çok derininde ve birey sayısı olarak da fazla 100'den fazla. Bu mağara için şunu diyebiliriz; bu topluluk mağaranın çok derin kısımlarını ölülerini gömdükleri alan olarak kullanıyorlardı. Buradaki çıkardığımız sonuçları, Anadolu'daki ve dünyadaki diğer popülasyonlarla karşılaştırarak bu topluluğa en yakın topluluk ne olabilir veya benzer yakın akrabalık ilişkileri kurabilecek miyiz? Bunlara bakacağız."
