Peki bu tuhaf ve mantık dışı hisse kapılmamızın sebepleri nelerdir? 'Deja Vu' diye bilinen bu olgunun nedenlerini ve bu konuda bilinmesi gerekenleri sizler için derledik...
1. Seyahat
Deja Vu çoğunlukla belli yerler ile alakalıdır. Daha önce gitmediğiniz bir yere gitmek ve orada yeni tecrübeler yaşamak bu hissi tetikleyebilir. Çünkü tanımadığımız-bilmediğimiz yerlerde, sanki oraya daha evvel gitmişiz duygusu ile böyle bir şey olmadığı için o hatıraya sahip olmamızın mümkün olmadığı bilgisinden kaynaklanan 'çatışma' potansiyeli daha fazladır.
2. Gençlerde daha yaygın
Deja Vu hissi gençlik dönemlerinde daha sık görülür. Fakat bunun sayısı ayda birden fazla değildir. 40-50 yaşına gelindiğinde bu oran yarıya düşer. 60 yaşında ise senede bir defa ya da daha azdır.
3. Bu his kimi insanlarda gün boyu sürebilir
Nadir de olsa, Deja Vu kimi insanlarda ciddi bir probleme dönüşebilir. 22 yaşında iken gün boyu süren Deja Vu hissi yaşayan Manchesterlı Lisa, "Sabahları o yaşanmışlık duygusuyla uyanıyordum" diyor. Bunu gitgide daha sık ve daha yoğun bir biçimde yaşamaya başlamış. Ve nihayetinde bunun 'temporal lob epilepsi' ismi verilen bir epilepsi türünden kaynaklandığı meydana çıkınca da tedavi olmuş.
4. Buna hafızadaki anlık bir yanlış bağlantı sebep oluyor
Sık ve yoğun Deja Vu nöbetleri geçiren insanları inceleyen bilim insanları, sorunun beyinde 'temporal lob' ismi verilen bir bölge ile alakalı olabileceğini saptadı. Buradaki sinir bağlantılarında olmaması gereken bir anda ateşleme meydana geldiğinde sahte bir hatıra ve yaşanmışlık duygusu ortaya çıkıyor.
5. Beyindeki 'teyit' mekanizması gerçeğe dönüş sağlıyor
Bilim insanları, beynin temporal lob bölgesinde olup bitenleri denetleyen bir ikinci sistem olduğunu düşünüyor. Söz konusu sistem, yaşanan duyguların bir hatadan ibaret olduğunu kavramamızı ve Deja Vu hissinin sona ermesini sağlıyor.
6. Geleceği öngörebilme duygusu yaratabilir
Yoğun bir Deja Vu, olacakları önceden görme duygusu da oluşturabilir. Bunun sebebi, hafıza sistemimizin geleceği öngörmemize yardımcı olan ve gerekli tedbirleri almamızı sağlayan bir işlev de görmesidir. Böylece, aynı hataları tekrar yapmamız engellenmiş olur ve gelecek adımı tahmin edebilir hale geliriz.
7. Deja Vu'nun tersi Jamais Vu
Jamais Vu, bir şeyin tanıdık olduğunu bilip de ona karşı yabancılık hissine kapılmayı ifade eder. Mesela, tanıdığınız bir insanın yüzüne bakarken, o kişi birdenbire size yabancı gelmeye başlayabilir. Aynı duygu, bir sözcüğü yazarken de ortaya çıkabilir; bildiğiniz sözcük, birden gözünüze yanlış gelebilir. Tanıdık bir sözcüğü manasını kaybedecek kadar tekrarladığınızda da, bu sözcük artık yalnızca bir ses yığını haline gelecek ve yabancılık hissi uyandıracaktır.
8. 'Deja Vu' ifadesini ilk kullanan parapsikoloji uzmanı Emile Boirac oldu
Emile Boirac, bu sahte aşinalık hissini 1876 yılında Fransız Revue Philosophique dergisine yazdığı bir mektupta dillendirmişti. Bu his, uzun yıllar boyunca paranormal bir tecrübe olarak görülmüştü.
