Dünya’nın Güneş etrafında dönmediğini, yani günlerin oluşmadığını hayal edelim. Böyle bir durumda zamanı nasıl belirlerdik? Aslına bakarsanız zaman kavramı ile zamanın ölçümü aynı konu başlığı altında yer almıyor. Buna, karanlık bir odada bekleyip zamanın aktığını bildiğiniz halde geçen süreden haberdar olmamanız durumunu örnek gösterebiliriz.
Böyle bir durumda zamanı hesaplamak için bir kaynak bulamazsanız, kendi döngülerinizle zamanı hesaplamaya çalışabilirdiniz. Örnek olarak kadınların adet döngüsü ayları belirlerdi, karnınızın acıktığını hissettiğiniz her an ise gün içerisini üç bölüme ayırabilirdiniz.
Teknolojik gelişmeler gelmeye devam ettikçe kum saatlerini uyku, açlık ve adet döngüleriyle eşleştirip bir standart elde edebilirdiniz. Hamilelik süresi olan 9 ay ise bir yıl olarak görülürdü bu sayede insan yaşı hesaplanırdı. Yani insanların döngülerini bir ortalama haline getirip bir biyolojik takvim oluşturabilirdik.
Başka bir örnek verecek olursak, çobanlar mesafeyi sigara ile ölçerler. Onlara ‘falanca yere ne kadar kaldı?’ diye sorduğunuzda ‘2 sigaralık mesafe’ diye bir cevap alırsınız.
Tabii Dünya’nın dönmemesi durumunda şöyle bir sorun da ortaya çıkıyor: Güneş’in sadece bir tarafa ışığını tutması sebebiyle günler 24 saat olarak sabitlenemezdi. Yani Dünya’nın bir yerinde 1 gün 20 saat, başka bir yerinde 1 gün 10 saat sürebilirdi.
Einstein, İzafiyet (Görelilik) Teorisi'nde uzay ve zamanın bir bütün olduğunu söylüyor. Birçok fizikçi, zaman kavramının termodinamiğin ikinci kanunuyla paralel olarak evrenimizde entropinin sürekli artması ile ilişkili olduğunu savunur. Entropi, yani düzensizlik çoğaldıkça objeler bozulur ve canlı hücreler işlevlerini kaybeder. Bu değiştirilemez düzen de insanların evrende akıp giden bir şeyler olduğu fikrini düşünmelerine sebep olur. Ancak zaman denilen olay, nedensellik ilkesinin işlemesinden ibarettir.
Güneş Neden Mars'ta Mavi Renkte Batıyor?
Sonuç olarak yukarıda bahsettiğimiz zaman ölçme yöntemlerinden en mantıklısı, fiziksel şeyler kullanılarak yapılan ölçümler, yani kum saatleri gibi görünüyor. Uyku-uyanıklık döngüsü, okula ne zaman gidip döneceğiniz, ne zaman işe gidip geleceğiniz gibi günlük aktiviteleri bu şekilde belirleyebilirdiniz, tabii biyolojik saatlerin de yardımıyla.