Aynı şekilde hapis cezalarında da ilginç sayılar görebiliyoruz. Örneğin; insan ömrünün yetmeyeceği binlerce yıllık hapis cezaları gibi. Peki neden müebbet hapis vermek yerine binlerce yıllık cezalar veriliyor? Ya da bir trafik cezası yediğinizde neden küsuratlı bir miktar ödüyorsunuz?
Öncelikle iki tip para cezası çeşidi olduğunu bilmek gerekiyor. İdari para cezaları; kapalı alanda sigara içmek, trafikte kural ihlali yapmak gibi durumlarda uygulanan cezadır. Adli para cezaları ise mahkeme tarafından belirlenen hapis cezasının uygun şartlar dahilinde para cezasına çevrilmesidir.
Aslında adli para cezalarının büyük çoğunluğunda küsurat yok.
Diyelim ki bir kişi, 100 günlük hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, bu cezayı adli para cezasına çevirdiğinde 100 gün için bir ödenek belirlemesi gerekiyor. Ancak bunun için toplu bir miktar belirlemek yerine günlük 20 TL gibi bir miktar belirleniyor. Bu durumda 100 gün için ödenmesi gereken miktarın 2 bin TL olması gerekiyor. İşte tam da bu noktadan sonra küsuratlar devreye girmeye başlıyor.
Zira ödenmesi gereken 2 bin TL’nin üzerine yargılama masrafları ekleniyor. Yargılama süreci boyunca devlet hazinesinden yapılan tüm masraflar bu cezaya dahil ediliyor. Yargılama masrafları mahkeme kararına göre davalı ve davacıya ortak bölüştürülebilir veya tek bir tarafın ödemesine karar verilebilir. İkiye bölündüğü durumda ise belirlenen son tutarda küsuratlı sayılarla karşılaşılması muhtemel. Zira yargılama sırasında dosya, mahkeme, avukat gibi masrafları gibi pek çok alanda harcama yapılabiliyor. Durum böyle olunca da küsuratlı sayılar ortaya çıkmış oluyor.
Trafikte işlediğiniz bir suç ise idari para cezasına girer. Evet, genelde bu cezalar da küsuratlıdır.
Emniyet, bakanlıklar, belediyeler, kaymakamlık, valilik ve kaymakamlıklar tarafından verilen cezalar, idari para cezasıdır. Bu cezalara da her yılın başında belirli bir miktar zam uygulanmaktadır. Cezalardaki küsuratların ana sebebi de budur.
Küçük bir örnekle açıklayalım; diyelim ki bu yıl kırmızı ışıkta geçmenin cezası 120 TL olsun. 2023 yılına girerken bu cezaya %36’lık bir zam geldiğini düşünelim. Bu, 43,20 TL’lik bir artış anlamına gelir. Yani kırmızı ışıkta geçmenin cezası 2023 yılında 163,20 TL olacaktır. Yani her sene belirlenen zam oranına göre artan cezalar, küsuratların da devamını getiriyor.
Hapis cezalarına geldiğimizde ise durum biraz daha farklı.
Biliyorsunuz ki Adnan Oktar, 8658 yıl hapis cezası aldı. Tabii ki herhangi bir insanın bu kadar uzun süre yaşaması mümkün değil. Bu sebeple de pek çok kişi, bu cezanın sebebini merak etti. Bir insana 8 bin yıl hapis cezası vermekle müebbet hapis cezası vermek aynı şey gibi görünebilir. Ancak öyle değil.
Hapis cezaları, suçluların işlediği tüm suçlar için ayrı ayrı belirlenir. Herhangi bir insan 4 kişiyi yaraladığında bu, 4 kez aynı cezaya çarptırılacağı anlamına gelir. 5 kişiyi canavarca hisle, kasıtlı olarak öldürdüğünde ise 5 kez ağırlaştırılmış müebbet alır. Yani işlediği tüm suçlar, o suçu kaç kez işlediğine bağlı olarak cezasına eklenir. Tüm suçlar toplandığında ise zaman zaman küsuratlı veya binlerce yıllık cezalar görebiliyoruz.
