Küresel ısınma ve iklim değişikliği, günümüzün en büyük sorunlarından biri ancak görünen o ki bilim insanları, bu gerçeği tahmin ettiğimizden çok önce görmüşler. 1856 yılında ABD'de Seneca Şelalesi'nde bir dizi deney gerçekleştiren Eunice Newton Foote isimli bilim insanı, bu deneyler sonucu özel bir makale kaleme almıştı. Makalede bahsedilenler, bilim dünyasının geleceği için büyük önem taşıyacaktı.
Karbondioksit oranının atmosferdeki sıcaklığı değiştirdiğini keşfeden ilk bilim insanı olan Eunice Newton Foote, böylece modern meteorolojinin de temellerini atmış oldu. Sera etkisi ve iklim bilimi alanında günümüz çalışmalarına ilham veren bu makale, o dönem ne yazık ki bilim çevrelerince kabul görmemişti.
Keşfi yapan bilim insanının kadın olması, o dönem makalenin kabul görmemesinde bir etken olmuştu:
Dönemin şartlarında bilim dünyasında genellikle erkek bilim insanlarının çalışıyor olması, kadın bilim insanlarının keşiflerini geri plana atıyordu. O dönemde adeta geleceği görerek önemli bir çalışma yapan Eunice Newton Foote'un çalışmaları, bilim çevrelerince kabul görseydi belki de bugün karşılaştığımız felaketlerin önüne geçmek çok daha önce mümkün olabilirdi.
1856 yılında New York'ta düzenlenen bir bilim kongresinde çalışmasını sunmasına izin verilmeyen Foote, Profesör Joseph Henry gibi bazı bilim insanlarından da "Bilimin ülkesi ve cinsiyeti olmaz" mottosuyla destek görmüştü. Çalışmasını sunması adeta engellenen Foote, yılmamış ve yeni girişimlerde bulunmuştu. Bu girişimlerden birinde sonuca ulaşan bilim insanı, çalışmasını Amerikan Bilim Dergisi'ne kabul ettirmiş ve makale dergide yayınlanmıştı.
'Güneş Isısını Etkileyen Koşullar' isimli makale, dergide yayınlanmasına rağmen ilgi görmedi:
1856 yılının eylül ayında Amerikan Bilim Dergisi'nde yayınlanan makale, geleceğe ışık tutsa da dönemin bilim insanlarınca geri plana atılmış ve değersizleştirilmişti. Dergide yayınlanan bu makaleden sonra İrlandalı fizikçi John Tyndall, konu hakkında daha detaylı bir çalışma yayınlamıştı ancak makalede Foote'un adı geçmiyordu. Bazı kişilere göre Tyndall, daha önceki çalışmadan esinlenmemişti ancak çalışmanın Foote'un çalışmasından 3 yıl sonra gelmiş olması, bu anlamda ortaya bazı soru işaretlerini çıkarıyordu.
Foote'un dört termometre, iki cam silindir ve bir hava pompası kullanarak yaptığı deneyler ve kaleme aldığı makale, her ne kadar dönemin bilim dünyasında yankı uyandırmasa da bugünün sorunlarını 163 yıl öncesinden tespit etmesiyle büyük önem taşıyor. Webtekno olarak bu büyük bilim insanını anıyor ve o dönem kendisine teslim edilmese de hak ettiği saygıyı bugün kendisine teslim ediyoruz. Tarihin önemli bilim insanlarını ve ilginç bilimsel makaleleri sizlerle paylaşmaya önümüzdeki günlerde devam edeceğiz. Kaçırmamak için takipte kalın.
