2011 yılında yazdığı kitapta Estonya’ya olan hayranlığını belirgin şekilde gösteren teknoloji editörü Cyrus Farivar, bu ilgisinin 2005 yılında Estonya’ya gidişiyle başladığını söylüyor. Ülkeye hayran kaldıktan sonra oturma izni de alan Farivar, geçtiğimiz günlerde ülkenin eğitim durumu hakkında Estonya'nın eğitim bakanı Mailis Reps ile yaptığı röportajı takipçileriyle paylaştı. Öğrenciler için ulaşımın, beslenmenin ve kitapların ücretsiz olduğu Estonya’nın eğitim sistemine gelin birlikte göz atalım.
Estonya eğitim sisteminin bugünkü durumu nedir? On yıl öncesiyle karşılaştırırsanız, ne yorum yaparsınız?
Mailis Reps: Estonyalı veliler ve öğrenciler, eğitim ve öğretime ücretsiz erişme imkanı sağlamamızdan memnunlar. 10 yıl önce de birçok alanda iyi durumdaydık fakat son dönemde yaptığımız iyileştirmelerle eğitim alanında dünyada lider ülkelerden biri haline geldik. Bunu PISA sıralamalarına bakarak görebilirsiniz.
Yaşam boyu öğrenme stratejisini benimsedik ve yüksek meblağlar harcamadan mükemmel sonuçlar elde ettik. Bu iyileştirme sürecinde hep mevcut kaynaklardan yararlandık.
(2015-2016 OECD verilerine göre matematik ve fen bilimleri alanında ülkemiz 50. sırada bulunurken, Estonya 5. sırada bulunuyor.)
Sistemde hangi değişiklikleri görmek istersiniz?
Mailis Reps: Çevremizin hızla değişmesi sebebiyle eğitim sistemleri her an gelişime ve değişime açık olmalıdır. Fakat değişim yaparken eskiyi tamamen yıkmamalı, eski ve yeni arasındaki dengeyi tutturmalıyız. Ben, daha çok kişinin eğitim ve öğretime erişebilmesi için iyileştirmeler yapılmasını isterdim. Herkes bilgiye erişebilmeli ve kendi eğitim yollarını tasarlayabilmeli.
Ayrıca tüm dünyada olduğu gibi Estonya’da özel ilgi görmesi gereken çocuk sayısı artıyor. Estonya’da bu tarz çocuklarımızı eğitmek için uzmanlara ihtiyacımız var. Konuşma terapistleri, psikologlar ve farklı alanlarda danışmanlar yetiştirmeliyiz.
Görev süreniz boyunca gerçekleştiridiğiniz en büyük değişim ne oldu?
Mailis Reps: Birçok faaliyette bulunduk fakat 2004’ten beri tüm ülkede gerçekleştirdiğimiz okullardaki beslenme faaliyetlerinin ücretsiz hale getirilmesi çok önemliydi. Öğrencilerin okul ders kitaplarına ücretsiz erişebilmesi ve öğretmen maaşlarındaki ciddi artışlar, diğer büyük değişimler olabilir. Ayrıca ders dışı etkinlikler, müzik, spor ve hobi grupları için yaptığımız yatırımları da sayabilirim.
Diğer ülkelerin eğitim sistemleri ile kendi eğitim sisteminizi karşılaştırırsanız, ne yorum yaparsınız?
Mailis Reps: Önceden ansiklopedik bir müfredata sahiptik. Şu an müfredatımızı güncelledik ve ana okulundan lise sona kadar öğrenciler zorunlu sanat ve müzik eğitimi alıyor. Öğrencilerin ilgi alanlarına yönelmeleri için spor, teknoloji, el sanatları, fizik, kimya, biyoloji, edebiyat, psikoloji, tarih, kariyer eğitimi ve psikoloji alanlarında seçmeli dersler ekledik. Diğer ülkelerden genel olarak farklarımız bunlar.
ABD gibi bazı ülkelerde üniversitelerin çok pahalı olması hakkında ne düşünüyorsunuz?
Mailis Reps: Üniversitelerde ücretler oldukça yüksek. Ülkemizde oranları belirledik, böylece üniversiteler kaç ücretli öğrenci, kaç ücretsiz öğrenci alabileceklerine karar veriyorlar. Böylece üniversitelerimizi verimli kullanabiliyoruz.
Cyrus Farivar’ın Estonya eğitim bakanı Mailis Reps ile yaptığı röportajdan kesitleri paylaştığımız haberimizin sonuna geldik. Siz de Estonya eğitim sistemi hakkındaki düşüncelerinizi yorumlar kısmından iletebilirsiniz.
