Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş devam ederken, ‘Doğu’ ve ‘Batı’ ülkelerinin bu savaşı yalnızca fiziksel dünyada hissedilmiyor. Ülkeler, kendi eylemlerini haklı çıkarmak/göstermek üzere özellikle sosyal medyayı etkin bir şekilde, yanlış bilgilerle doldurabiliyorlar. Fakat son günlerde görülen bazı paylaşımların ardındaki hikâye, bu manipülasyon hareketlerinin sosyal medyada ne kadar korkutucu olduğunu gösterecek cinsten.
Facebook ve Twitter, son günlerde Ukrayna karşıtı haber ve yorum paylaşan profillerle doldu. En sonunda Rusya ve Belarus kaynaklı olduğu tespit edilen bu girişimlerin birinde, Ukraynalı gazeteci gibi gösterilen profiller oluşturarak tüm dünyaya Ukrayna hakkında yanıltıcı haberler paylaşıldığı anlaşıldı. Bu sahte profiller Facebook, Instagram ve Twitter’da da kendisini göstermişti.
Yapay zekâ ile insan yüzü oluşturup gerçek insan gibi gösteriyorlar
Girişimlerin en öne çıkanı, Rusların girişimiydi. Bu girişimde Ruslar, sosyal medyada neredeyse hiç kimsenin fark edemeyeceği bir yöntem kullanarak propaganda yapıyordu: Gerçek hayatta olmayan kişilerin profilini açmak. Ruslar, sahte insan yüzleriyle gazeteci profilleri oluşturuyor ve Ukrayna’yı başarısız bir ülke olarak gösteriyorlardı. Daha sonra sosyal medyadan paylaşımlar yaparak sahte bilgi içeren yazıların bulunduğu internet sitelerine yönlendiriyorlardı.
Facebook tarafından açıklanan detaylara göre bu grup, yapay zekâ tarafından üretilen insan yüzlerini kullanıyorlardı. Örneğin yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz kişiler, aslında gerçek değil, internette de kolay bir şekilde oluşturulabilen insan yüzleriydi. Bu tür fotoğraflar, ‘This Person Does Not Exist’ ve ‘Generated Photos’ gibi platformlarda kolaylıkla bulunabiliyor. Hatta herkese açık olan Generated Photos, etnik kökene göre de yüz sunabiliyor. Ayrıca bu bağlantıya tıklayarak tüm özelliklere göre kendiniz de yapay bir insan yüzü oluşturabiliyorsunuz.
Bunların hiçbiri gerçek kişiye ait değil.
Twitter, Facebook ve Instagram ve YouTube, bu grupla alakalı tespit edilen profillerin kaldırıldığını açıkladı. Öte yandan profillerin oluşturulduğu Rusya merkezli sosyal medya platformları VK ve OK, bu profillere yönelik şu anda herhangi bir adım atmadı. Profillerin Telegram’da da aktif bir şekilde kullanıldığı da tespit edildi.
Bu son örnek de özellikle günümüz gibi hassas dönemlerde sosyal medyada gördüğünüz bilgilere ne kadar sorgulayıcı bir şekilde yaklaşmamız gerektiğinin kanıtı oldu.
