Sibirya’da ‘Yamal Peninsula’ olarak adlandırılan bölge, tam olarak “Dünya’nın Sonu” anlamına geliyor.
Küresel ısınmanın beraberinde getirdiği etkilerin devasa boyutlarda, gaz püskürten düdenler (büyük çukur) şeklinde vücut buluyor oluşu, rahatsız edici olmakla birlikte adaya verilen isimle de uyum sağlayan bir gelişme.
Bu gizemli deliklerin ilki, 2014 yılında 15 metreden büyük bir genişlikte olarak ölçülmüştü. O zamanlar bilim insanları ne olduğunu anlamamışlardı.
Daha sonra oluşan ondan fazla kraterle birlikte bu duruma sebep olan şeyin, erimekte olan donmuş toprağın olabileceği anlaşıldı. Bu gelişme, çevre için hayra alamet değildi.
Oxford Üniversitesi’nde arazi bilimleri profesörü olan Dr. Gideon Henderson CNBC’ye “Donmuş toprak erimesi (permafrost) olayı en son 130.000 yıl önce görülmüştü. Dünya’nın yörüngesindeki değişikliklerden kaynaklanan, doğal bir olay” demişti.
Sorun, erimeyle ilgili değildi. Asıl sorun, erime olayının kapsamıydı.
“Kesinlikle örneğine daha önce rastlamadığımızı söyleyebileceğim şey ise, ısınma oranı. 130.000 yıl önce gerçekleşen bir olay ve şimdi yeniden oluyor. Şu anda şahit olduğumuz bu olay, on yıllar ya da bir asır boyunca gelişen ısınmanın bir sonucu”
İklim değişimindeki bu hızlı artış, eridikçe önemli miktarlarda karbon salınımına neden olan ve hızla bozulan permafrostta görülebiliyor.
Gerçekleşen karbon salınımı da daha sonra küresel ısınmayı tetikliyor. Küresel ısınma da daha fazla permafrostun erimesine, ve böylece uğursuz, ölümcül bir döngünün gerçekleşmesine neden oluyor.
Henderson “Permafrost alanlarda yaşayan insanların alt yapı için donmuş toprağa ihtiyaçları var. Yer eridikçe, raylı sistemler çökerek yollar bozulur ve binalar yerin altına göçerler. Ki tüm bunlar, daha şimdiden gerçekleşmeye başladı” diyor.
Oluşan bu delikler küresel ısınmanın şüphesiz işaretleri olmakla birlikte aynı zamanda küresel ısınmaya karşı nasıl mücadele edeceğimize dair ip uçları da verebilirler. Arazi açılmaya devam ettikçe Dünya’ da buz tabakası katmanlarındaki 200.000 yıllık iklim tarihini ortaya çıkarıyor.
“Eğer ekosistemin vaktiyle nasıl olduğunu anlayabilirsek, eğer iklim ısınıyorsa, çevrenin nasıl bir değişime uğrayabileceğine dair ip uçları da verecektir.”
Yerel sakinlerin “Yeraltına Açılan Kapı” olarak adlandırdıkları bu doğa olayının belki de yegane pozitif yönü bu.
