Diş sağlığı ve diş temizliği, günümüzdeki modern çözümlere rağmen halen birçok insanın kabusu diyebiliriz. Bir takım genetik sebeplerden ötürü dişlerine azami özen gösteren kişiler dahi çürük, diş taşı gibi türlü sorunlarla boğuşabiliyorlar.
Hal böyleyken insanın aklına şu geliyor: Bunca imkan arasında diş sağlığını korumak halen zorken, milattan önceki çağlarda insanların çürük ve bakımsız dişlerle dolaştığı sanısı canlanabiliyor kafamızda. Peki kazın ayağı öyle mi? Her ne kadar o dönemde şimdikine göre daha ilkel tıbbi imkanlar olsa da, insanların diş sağlıklarının belli bir standardı yakalamasının akla gelen iki sebebi var: Diş sağlığını olumsuz etkileyecek yiyecek ve içeceklerin bugün olduğu kadar fazla tüketilmiyor olması ve -dönemin şartlarına göre de olsa- çeşitli formüllerle dişlerin sağlıklı kalmasının sağlanması.
Viyana'da yer alan ve bir papirüs üzerine grekçe işlenmiş bir formül, dünya tarihinin bilinen en eski diş macunu formülü olma özelliğini taşıyor. Kökeni millattan sonra 4. yüzyıla kadar dayanan bu formül, modern çağın diş macunu formüllerinden neredeyse 1500 sene önce kullanılıyordu.
Peki tarifin içinde ne bulunuyor?
- 2 dirhem nane
- 1 dirhem kurutulmuş iris çiçeği
- 20 tutam biber
Bu malzemeler dövülüp karıştırılarak karışım elde ediliyor. Karışımın nasıl uygulandığı ile ilgili net bir bilgi yok. Ancak muhtemelen, ilk çağlardan beri günümüze değin geldiğini düşündüğümüz diş fırçası modeline benzer bir araç kullanılıyordu. Nitekim 'ucunda sert kıllar olan bir tutacak' formülü (misvakta olduğu gibi) halen geçerliliğini koruyor.
Her ne kadar bugünlerde, modern tıbbın iyice gelişmesiyle bizler için 'koca karı formülü' olarak adlandırılan çeşitli ilaçlar ve formüllerin kullanılması hoş karşılanmasa da, dönemin tek gerçeği bunlardı. Bir şekilde sağlıklarını korumak zorundaydılar ve bunu da bir yere kadar başardıklarını itiraf etmek gerek.
