Dünya üzerindeki yaşamın devamlılığında kritik önem arz eden Güneş'ten küçük bir parça alıp yeryüzünde bir laboratuvara getirirsek ne olur? Kısa cevap: ölürüz. Uzun cevap: Güneş'in hangi kısmından getirildiğine göre değişir.
Evrendeki tüm maddeler gibi Güneş'te de madde dört farklı halde bulunur: katı, sıvı, gaz ya da plazma. Plazma denilen maddenin hali, aşırı yüksek sıcaklık altında atomun parçalara ayrılarak proton, nötron ve elektronların serbestçe dolaştığı bir "kusmuk" halinden oluşur. Güneş'i de aşırı sıcak, büyük bir küresel "kusmuk" yığını olarak tanımlayabiliriz. Güneş'in katmanlarında derine inildikçe yoğunluk ve sıcaklık artar, bu sayede de Güneş formunu korur.
Bahsedeceğimiz deneyde Güneş'in farklı katmanlarından alınmış bir ev boyutunda parçaları laboratuvara getireceğiz ve neler olacak öğreneceğiz. İlk katmanımız Güneş'in atmosferi, Kromosfer. Güneş'in en düşük yoğunluğa sahip bu katman, Dünya büyüklüğünde devasa plazma atlamalarına ev sahipliği yapar. Çoğunluğu aşırı sıcak gazlardan oluşur. Bu bölgede sıcaklık 6.000 ile 20.000 derece arasında değişir ve buradan alıp Dünya'ya getireceğimiz örnek, atmosferimize göre bir milyon kat daha düşük yoğunluğa sahip olduğu için giriş yapar yapmaz atmosferdeki gazlar tarafından inanılmaz şekilde baskılanacak ve kendi içine çökmesine neden olacaktır. Bu içine çökme işleminin gerçekleşmesi için atmosfer Güneş parçasına 12 kilogramlık TNT gücünde kuvvet uygulayacak ve bunun sonucu olarak ultrasonik dalga meydana gelecektir. Bu dalga camları kırmaya, kulak zarlarını patlatmaya ve eğer çok yakındaysa ölüme bile neden olacaktır.
Şimdi biraz daha derine inip Güneş'in Fotosfer katmanından bir ev boyutunda örnek alarak Dünya'ya getireceğiz. Bu bölge, bizim buradan gördüğümüz ışığın oluştuğu bölgedir ve ABD yüzölçümüne yakın boyutlarda milyonlarca 5.000 derecenin üzerinde sıcak ceplerden oluşur. Bu bölge de atmosferimizden düşük yoğunluğa sahip olsa da sıcaklık değeri fiziksel formunu destekleyerek içine doğru çökmesine izin vermez. Bu parçayı laboratuvarımıza yerleştirdiğimiz anda 25 kilogramlık TNT gücünde bir sıcaklık dalgası ortaya çıkar ve bu esnada Güneş'in bir milyon katı parlaklıkta bir ışık yayar. Bu olay tüm laboratuvara "ateşler salarken" aldığımız örnek bir kaç milisaniye içerisinde tamamen yok olur.
Biraz daha derinde devasa boyuta sahip ışınım katmanı bizleri karşılar. Bu katmanda plazma 2 milyon dereceye kadar ulaşır ve çok yoğundur. Parçacıklar birbirine o kadar yakındır ki kendi içinde fotonlara bir labirent oluşturur. Fotonlar yüzlerce hatta binlerce yıl boyunca parçacıklara çarpa çarpa Güneş yüzeyinden dışarı çıkmak için uğraşır. Uzmanlara göre Güneş'in bu bölgesinden bir örnek getirmek çok kötü bir fikir. Plazmayı bir arada tutan inanılmaz derecede yüksek basınç Dünya atmosferinde olmayacağı için örnek laboratuvara girer girmez tüm gücüyle patlayarak termo-nükleer bomba gücünde bir patlama oluşturur ve laboratuvar ve içinde bulunduğu şehir dümdüz olur, ancak bunun ardından nükleer serpinti yaşanmaz.
En derine inip Güneş'in %1'lik bölümünde toplam kütlesinin üçte birinin bulunduğu çekirdekten bir örnek almaya geldi sıra. Bu bölgede madde, tüm yıldızın kütlesinin basıncını üzerinde taşır ve bu değer o kadar yüksektir ki sıcaklık 15 milyon santigrata ulaşırken basıncın da etkisiyle hidrojen atomları birbirleriyle çarpışarak füzyon olayını geçirir ve helyum nükleisini meydana getirirler. Güneş'in ölümünden milyarlarca yıl sonra bile bir beyaz cüce olarak hayatına devam edecek bu parça, Güneş'i ayakta tutan bölgedir. Bu bölgeden bir parça alıp Dünya'ya getirirsek hiç hoş olmayan şeyler yaşanacağı şüphesizdir. İnsanoğlu tarafından şimdiye kadar tetiklenmiş en büyük patlayıcı TSAR Bomba'dır ve yapılan denemedeki gücü 40 megatonluk TNT'ye eşittir. Bu kadar TNT'yi bir küp olarak istiflersek TSAR Bomba'nın gücünü temsil eden TNT kübü Empire State binasıyla aynı yüksekliğe sahip olur. Güneş'in çekirdeğinden getireceğimiz bu örnek, 4 milyar tonluk TNT'ye eşit güçte bir patlama gücüne sahip olacaktır ve istiflersek 1,3 kilometre yüksekliğinde bir TNT kübü elde ederiz. Eğer örneği Paris'e sabah saatlerinde getirseydik, Londralılar iki güneş birden görürlerdi ancak ikinci güneş gittikçe büyüyerek daha sıcak olurdu ve sonunda Londra'nın küllerinden başka bir şey kalmazdı. Örneğin getirildiği noktadan 300 KM'lik bir yarıçaptaki alan anında yanarak yok olurdu ve şok dalgası Dünya'yı defalarca turlardı. Bu patlamanın sonrasında tüm kıtada binalar yıkılırken, muhtemelen insanlık yok olurdu. Ama insanlık bir şekilde hayatta kalmayı başarırsa da ortaya çıkan toz bulutu yüzünden 10-20 yıl civarı süren bir buz çağı ortaya çıkardı.
Sözün özü; Güneş'i Dünya'ya getirmiyoruz sayın dostlar. Deneyle ilgili bilgilerin yer aldığı videoya alttan ulaşabilirsiniz. Videonun ayarlar kısmından Türkçe altyazıyı gerekirse aktive edebilirsiniz.
