Yapay zekalar hala insanın aktif olarak faaliyet gösterebildiği birçok alanda etkili olamıyorlar. Konuya bilim çerçevesinden bakacak olursak, kimya bilimini diğer formel bilimlerden biraz daha ayrı tutamız gerekiyor. Çünkü doğanın işleyişinde yer alan temel reaksiyonları açıklamak için yazılımlar tek başlarına yeterli olamıyorlar.
Ancak teknoloji ve yapay zekalar gelişiyorlar ve gün geçtikçe daha çok bilimsel faaliyette bulunabiliyorlar. Bunların en güzel örnekleri yapay zeka yazılımlarıyla desteklenen kuantum bilgisayarları olsa gerek. Bilimin her alanında aktif olarak kullanılamayan bir sistem kurmak için milyarlarca dolar harcamaya ne gerek var?
İşte bu sorudan hareketle, o sistemleri inşa etmeden önce bazı temel sorunları çözmek gerekiyor: Yapay zekalara bir şeyler öğretmenin en kolay yollarını bulmak gibi.
Kimyayı kelimelerle ve cümlelerle ifade edip formüle dökerseniz, yapay zekalar bunu daha iyi anlar:
Bu sözler, bilim dünyasında “Biz bunu bu vakte kadar nasıl göremedik?” yankılarını uyandıran araştırmacılara ait.
Bilim insanları kimyasal tepkimelerin sonuçlarını önceden anlamak için geliştirilen yapay zekalı sistemlere, çakalca diyebileceğimiz bir bakış açısıyla yaklaşmışlar.
IBM araştırmacıları tarafından yapılan çalışma, bu hafta gerçekleştirilen Sinir Ağları İşlemci Sistemleri (NIPS) Konferansı’nda ortaya çıktı. Makalede araştırmacılar, reaksiyonların sonucunu önceden tahmin etmesini istedikleri yazılıma verilecek bilgileri biraz değiştirerek veriyorlar.
Bu değişim ise kimyasal formüllerin kelimeler ve cümlelerle kodlanmış halleri şeklinde oluyor. Yani söylenen aynı fakat anlatım tarzı yapay zekanın anlayabileceği şekle getiriliyor. Araştırmacılar, yaptıkları çalışmanın son derece olumlu sonuçlar verdiklerini de ayrıca deneyimlediklerini belirtiyorlar:
“Sezgisel olarak, kimyasal bir bileşiğin işleyişi hakkındaki bilgilerle, sözel bir metnin içeriği arasında benzerlikler vardır.”
Elbette her şey o kadar da basit olmadı. Bilim insanları bu sistemi tam 395.496 reaksiyonun sözel versiyonu ile eğitime soktu. Bu veriler, yapay zekanın reaksiyon sonuçlarını önceden tahmin edebilmesi için kaynaklık yaptılar.
Bugüne kadar belgelendirilmiş milyonlarca kimyasal reaksiyon var. Bu nedenle bu yapay zeka sistemi ve bakış açısının, ilaçların keşfedilmesi konusunda olumlu katkıları vurgulanıyor.
Ortaya çıkan modele daha çok veri sunmak ve kontrol mekanizmaları eklemek, kimya biliminin geleceğini yapay zekaların eline teslim edecek.
