Harvard Üniversitesi’inde bölüm başkanı olarak görev alan ve nanobilim alanında çalışma yapan bir laboratuvara liderlik eden Charles Lieber, Çin’in Bin Yetenek Planı olarak bilinen planla teması konusunda ABD’ye yalan söylemekle suçlanıyor.
Charles Lieber’ın tutuklanması ile ilgili olarak salı günü açıklama yapan FBI özel temsilcisi Robert Plumb, Lieber’ın Wuhan Teknoloji Üniversitesi’nde bir araştırma laboratuvarı kurduğunu açıkladı. Harvard Üniversitesi de konuyla ilgili bir açıklama yayınlayarak, Profesör Lieber’a ABD hükümetinin ciddi suçlamalarda bulunduğunu, üniversitenin federal makamlarla tam iş birliği içinde olduğunu ve Lieber’ın üniversite yönetimi tarafından süresiz idari izne çıkarıldığını açıkladı.
Lieber’ın tutuklanmasının ardından ABD Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Profesör Lieber’le Çin kurumları arasındaki iş birliği, 2012 ile 2017 yılları arasını kapsıyor. Lieber ve Çin kurumları arasındaki anlaşmaya göre Lieber’a kişisel harcamaları için senelik olarak verilen 150.000 doların yanında aylık 50.000 dolar maaş verildi.
60 yaşındaki Charles Lieber, ABD Savunma Bakanlığı’nın ve Ulusal Sağlık Enstitüsü’nün milyonlarca dolar değerindeki araştırmalarında da baş araştırmacı olarak görev alıyordu.
ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri, 2018-2019 yılları arasında Lieber’ın Çin’in Bin Yetenek Planı’nı duyduğunu ama planın hiç bir zaman parçası olmadığını söylediğini açıkladı. Ancak Lieber’ın e-posta yazışmaları, 2012 yılında profesörle Wuhan Teknoloji Üniversitesi arasında 3 yıllık anlaşma yapıldığını gösteriyor.
Harvard Üniversitesi’nde görevli Charles Lieber, nano ölçekli yeni malzemeler üretmek için yeni yollar bulmaktan, nano elektronik sensör araştırmaları ve nano elektronik sensörleri dokuya entegre edecek “cyborg dokusu” geliştirmeye kadar birçok alanda çalışıyordu. Harvard Üniversitesi, 2017 yılında Lieber’a en yüksek üniversite unvanı olan Üniversite Profesörü unvanını vermişti.
ABD’li yetkililer, Çin’in Bin Yetenek Programı’nın ABD’nin bilimsel çıkarlarını riske attığını düşünüyorlar. ABD’nin iddiası, Çin’in bu program ile ABD’nin bilimsel fikirleri ile beraber araştırmaları, kurumsal casusluk ile çaldığı yönünde.
Charles Lieber’ın salı günü görülen davası, Çin’e ekonomik casusluk yapıldığı iddiası ile açılan 3 davadan biri oldu. Charles Lieber’ın yanında 29 yaşındaki Yanqinq Ye, Çin ordusunda teğmen olarak görev aldığı konusunda yalan söylediği için, 30 yaşındaki Zaosong Zheng ise biyolojik materyalleri ve diğer araştırma malzemelerini Çin’e kaçırmak suçlaması ile ABD’de yargılanıyor.
