Tarihçiler, dünyanın ilk siyahi pilotunun kim olduğu konusunda net bir cevap veremiyorlar ve iki ismi öne sürüyorlar: Osmanlı subayı Ahmet Ali Çelikten ve Amerikalı Eugene Jacques Bullard. Hem Bullard hem de Çelikten'in İngiltere'deki Bristol Uçuş Okulu'ndan mezun olduğu öne sürülüyor. TRT World, o dönemi ele alarak, ilk siyahi pilotun hangisi olduğuna ışık tuttu.
Ahmet Ali Çelikten, Bristol Uçuş Okulu'ndan 1915'te mezun olurken, Bullard'ın mezuniyet yılı bilinmiyor. Ancak birçok Türk tarihçi, iki pilot adayının da aynı zamanda mezun olduğunu savunuyor. Ancak Bullard, Amerika'da beyaz olmayan insanlara karşı uygulanan ayrımcı yasalar nedeniyle Birinci Dünya Savaşı'na savaş pilotu olarak katılma arzusunu yerine getiremedi ve bu süreçte en az iki yıl boyunca uçamadı. Amerika'da karşılaştığı engellerin ardından Bullard, Fransa'ya geçerek Fransız Yabancı Lejyonu'nda piyade oldu.
Herhangi bir ırkçılığa maruz kalmayan Ahmet Ali Çelikten, uçuş sertifikasını alır almaz testlere girdi ve pilot oldu
Ahmet Ali Çelikten, Bullard'ın aksine sorunsuz bir başlangıç yaptı ve 1915'te uçuş sertifikasını aldı. Bir yıl sonra ilk uçuş testinden geçti ve Osmanlı Hava Kuvvetleri'ne katıldı. Böylece Çelikten'in pilotluk macerası resmen başlamış oldu. Çelikten, bu süreçte Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusunda asker olarak görev yapan ve Gelibolu'da müttefik güçlerle savaşan kardeşi Ali Efendi'yi kaybetti.
Çelikten, savaş sırasında deniz havacılığını öğrenmek için Berlin'e gitti ve 1918'de Türkiye'ye döndü. Aynı dönemde Osmanlı İmparatorluğu, Birinci Dünya Savaşı'ndan çekildi ve itilaf devletleri Türk uçaklarını ele geçirdi. İtilaf devletleri, tüm yaptırımlarla birlikte Türk uçaklarının uçuşlarına da yasak getirdiğinde Kuvâ-yi Milliye mensupları, Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlatmıştı. Çelikten de tabii olarak özgürlük mücadelesine hızlı bir şekilde katıldı.
Çelikten, Kurtuluş Savaşı'nda hava kuvvetlerinin gözü kulağı oldu
Ahmet Ali Çelikten, Mustafa Kemal Paşa'nın emriyle Türk ulusal mücadelesine katıldı ve Konya Uçak Garnizonu'nda çalışmak üzere Konya'ya gönderildi. İstanbul hükumetinin aksi yönünde hareket eden Ahmet Ali Çelikten'i önlemek adına bazı yasal adımlar atıldı ve maaşı kesildi. Çelikten, kısa süre sonra önce Eskişehir'de, daha sonra Polatlı'daki havacılık birliklerinin komutanı oldu.
Çelikten, İstanbul'dan Amasra'ya 3 uçak kaçırdı. Çelikten ve arkadaşları, İstanbul Boğazı'ndan Batı Karadeniz'e geçen düşman kuvvetlerini bildirerek hava savunması düzenledi ve deniz operasyonlarını havadan korudu. Türk direnişi, işgalcilerden kurtulup günümüz Türkiye'sini kurduktan sonra Çelikten, doğduğu şehir olan İzmir'e geri döndü.
Çelikten, İzmir'de bir Yunan uçağını ele geçirerek Türk hava sahasında imha ettiğini söyledi. 1928'de Havacılık Danışmanlığı görevine terfi etti ve "Sarı Deniz Uçağı Madalyası" kazandı. Osmanlı İmparatorluğu'na 12 yıl, Türkiye Cumhuriyeti'ne 29 yıl hizmet verdikten sonra 1969'da vefat etti. Dünyanın ilk siyahi pilotu olan Çelikten, hayatını Türkiye'nin özgürlük ve refahına adamış olan cesur ve dürüst bir hava kuvvetleri komutanı olarak hatırlanıyor.
