Dünyanın en büyük danışmanlık firmalarından Kearney, Aralık 2019’dan bu yana etkisi altında olduğumuz koronavirüs (COVID-19) salgının Türkiye’ye olan ekonomik etkileri hakkında çok kapsamlı bir rapora imza attı.
ABD’li şirketin raporunda Türkiye için 3 farklı senaryo çizilmiş: V tipi etki, U tipi etki ve L tipi etki. Dilerseniz, lafı daha fazla uzatmadan, bu projeksiyonların ne anlama geldiğine hep birlikte bakalım.
V tipi etki
V tipi senaryoya göre, COVID-19 pandemisinin gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) üzerindeki etkisi yüzde 3-5 ile sınırlı kalacak. Bir ülke sınırları içerisinde belli bir zaman içinde, üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin para birimi cinsinden değerini temsil eden GSYH, ekonomik büyüklüğünün en önemli ölçütlerinden biri olarak kabul ediliyor.
Salgının birkaç ay içinde kontrol altına alınmasını öngören bu senaryonun gerçekleşmesi durumunda GSYH, geçen yıla yakın seviyelerde olacak. Senaryoya göre seyahat ve turizm sektörleri büyük bir darbe alacak fakat yılın ikinci yarısından itibaren hızlıca toparlanmaya başlayacak.
U tipi etki
U tipi senaryo, virüs salgınının 4-5 ay süreceğini ve GSYH’nin bu süre zarfında yüzde 6-8 oranında daralacağını öngörüyor. Küresel iş birliğinin ikinci çeyrekten sonra çok daha güçleneceği bu senaryoda, COVID-19’un küresel ekonomiye olumsuz etkisi mart ortasından temmuz ortasına kadar etkili olacak.
Seyahat ve turizmin ancak yılın son çeyreğinde yavaş bir büyümeye gerçekleştirmesi beklenirken, KOBİ’lerin (Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler) pandemiden fazlasıyla olumsuz etkileneceği öngörülüyor.
L tipi etki
Geleceğe dair oldukça karamsar bir tablo çizen L tipi etki senaryosu ise GSYH’nin yüzde 14-16 oranında daralmasını öngörüyor. Bu projeksiyona göre COVID-19’un küresel ekonomiye olumsuz etkisi mart ortasından 2020’nin sonuna kadar sürecek. Senaryoya göre, birçok sektör yılın ikinci yarısından itibaren düzelme mücadelesi verecek; seyahat ve turizm sektörleri çöküşün eşiğine sürüklenecek.
"Türkiye’deki havayolu şirketleri sert şekilde küçülecek”
Kearney’in raporuna göre COVID-19 salgınından en fazla etkilenecek sektörlerin başında imalat, ulaştırma ve perakende geliyor. Havayolu şirketlerinin seyahat sınırlamalarından olumsuz etkilendiğini belirten Amerikalı firma, Türkiye’de de havayolu şirketlerinin sert şekilde küçüleceği öngörüsünde bulundu.
Raporda, havayolu sektörünün 2020 yılında 100-120 milyon dolar gelir kaybı yaşayabileceği belirtilirken, herhangi bir sınırlama getirilmeyen kargo sektörünün pandemiden daha az etkileneceği ifade ediliyor.
Küresel havacılık sektörünün en büyük firmalarından olan Türk Hava Yolları (THY), koronavirüs ile mücadele kapsamında tüm yurt dışı yolcu seferlerini durdurmuş, iç hat seferlerine de kısıtlama getirmişti. Benzer şekilde Pegasus, SunExpress ve Onur Air gibi Türkiye’deki diğer havayolu şirketleri de dış hatlardaki tüm uçuşlarını kapatma kararı aldı.
