1910’da Paris’te Neden Tüm Saatler Aynı Anda 10.53’te Durdu? Şehri Nasıl Bir Felaket Vurmuştu?

Şehrin başına bir felaket gelmişti, bununla beraber saatlerin hepsi aynı anda 10.53’te durmuştu.

Gelin Paris’in geçmiş felaketlerinden birine gidelim.

Öncelikle Paris’in o dönemdeki saat sisteminden bahsedelim.

Fransız Mühendis Jules Albert Berly, Paris halkının günlük işleyişini daha verimli hâle getirmek ve herkesin dakikası dakikasına aynı zaman diliminde yaşaması için “pnömatik saat” kavramını şehre entegre etti. Peki bu sistem nasıl çalışıyordu?

Zarif tasarım ve teknolojinin bir modeli olan bu saat sisteminde basınçlı hava pompalardan geliyor, dövme demir borulardan ve ardından kurşun boruları geçerek kauçuk tüplere oradan da saatlere gönderiliyordu.

Kömürle çalışan buhar makineleri, hava kompresörlerini merkezi bir santral üzerinden çalıştırıyordu ve Seine Nehri sürekli taştığından düzenek taşkın seviyelerinden daha yüksekteydi.

Her dakika, saatte 20 saniyelik bir basınçlı hava darbesi giriyordu ve şehrin tüm alt yapısı buna uyarlandığından herkes aynı saate bakıyordu. Ayrıca sistem, 7/24 kesintisiz çalışıyordu.

Üstelik sokak saatleri ve tren istasyonların yanı sıra herkes 30 sentlik bir abonelikle sistemi evine de taktırabiliyordu. Sistem, su veya gaza sahip olmak kadar önemli hâle gelmişti.

Ama nehir taşkınları çılgın bir boyuta geldi.

Seine Nehri’nin kollarından taşıdığı kış yağmurları Paris’i sular altında bıraktı. Nehrin su seviyesi normalden 8 metre daha yüksekti. Bu da şehrin sular altında kalmasına neden oldu.

Basınçlı hava tesisi de bu durumdan etkilendi ve 10.53’te sisteme bağlı tüm saatler aynı anda durdu.

** **

Metro tünelleri ve kanalizasyon sistemleri sular altında kaldı, yollar nehir oldu. İnsanlar evlerini terk etti; bazıları botlarla, bazıları geçici tahta köprülerle ulaşım sağlamaya çalıştı. Şehirde yaşam neredeyse durma noktasına gelmişti.

Sistem sel felaketinin etkilerinden kurtulunca onarıldı, nehir ise mart ayında normal seviyelerine döndü. Bugünün parasıyla yaklaşık 1,5 milyar dolarlık zararın ardından elektronik saatlerin devreye girdiği 1927’e kadar saat sistemi çalışmaya devam etti.

Bazen modern şehirler bile doğanın karşısında savunmasız kalabiliyor. Bu örnek de Paris’in felaketleri listesinde yerini almış oldu.

Kaynaklar: Parisian Fields, Quill&Pad, Primal Nebula Bunları da inceleyebilirsiniz:

Paris Sokaklarında Neden Hiç "Dur" Levhasının Olmadığını Öğrenince "Keşke Bizde de Böyle Olsa!" Diyebilirsiniz

Paris’in Ünlü Caddesi Şanzelize’yi Süsleyen Ağaçların Osmanlı’ya Uzanan Hikâyesi

Tesadüf Eseri Paris’in Sembolü Hâline Gelen Eyfel Kulesi’nin Başta Başka Yere İnşa Edilmesi Planlanmış! Peki Hangi Ülke?

"Nazilerden Beri Paris’in Başına Gelen En Kötü Şey" Diyorlar: Paris’in En Çirkin Binası Montparnasse Kulesi