Bir kehribarın içerisinde sıkışıp kalan kanatlı bir böcek, 99 milyon yıl önce çiçek polenlemesi yapan haşerelere dair ilk fiziksel kanıt oldu. Bu fosil, Myanmar’daki bir madende bulundu. Böceği bulan araştırma grubu, bu senenin başında kehribar içerisinde ilk ammonit keşfini de gerçekleştirmişti.
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayınlanan araştırmaya göre böceği ve polen tanelerini içerisinde barındıran fosil, Orta Tebeşir Dönemi’ndeki haşere polen yayma örneğini daha erken dönemlere götürdü. Bu, tahmin edilenden 50 milyon yıl öncesine denk geliyor.
Kehribardaki polenler
Indiana Üniversitesi’nde fahri profesör olan, araştırmanın ortak yazı David Dilcher, kehribardaki 62 polen tanesini morfolojik olarak inceledi. Dilcher, polenlerin şeklinin ve yapısının böceklerle temasa geçerek yayılmak üzere evrimleştiğini gösterdiğini söyledi. Bu özellikler ise süslenme ve kümelenme yeteneği. Tanelerin ise “eudicot” grubundaki çiçek türlerinden geldiği düşünülüyor.
Kehribarın içerisindeki haşere ise yeni keşfedilen bir böcek türü oldu ve çalışmanın yazarları Angimordella burmitina olarak adlandırdı. Araştırmacılar, böceğin fiziksel özelliklerinden yola çıkarak rolünün, polen taşıyıcı olduğunu belirlediler. X-ray microcomputed tomografi adı verilen bir görüntüleme metodu ise bu yapıları daha detaylı bir şekilde ortaya çıkardı.
Dilcher, haşerenin ve polenin tek bir fosil içerisinde yer alan örnek bulmanın oldukça zor olduğunu söylerken bu örneğin, o zaman periyodundaki bitkiler ve hayvanların işbirlikçi evrimlerini harika bir şekilde gösterdiğini dile getirdi.
Bu çalışma öncesinde, haşerelerin çiçekli bitkileri polenlemesine dair en erken fiziksel kanıt Orta Eosen döneminde bulunuyordu. Araştırmacılar, yeni fosilin yaşını, aynı bölgedeki bilinen diğer fosillerin yaşını temel alarak ortaya çıkardı. Bu çalışmaya, Çin Bilim Akademisi ve Çin Ulusal Doğal Bilimler Vakfı’ndan destek geldi.
