Rus biyolog Denis Rebrikov, işitme engelli doğan bir kadının genetik mutasyonunu aktarmadan nasıl işitme engeli olmayan çocuklar doğurabileceğini öğrenmek için kadın tarafından bağışlanan gen düzenleme yumurtaları üzerinde çalışmaya başladı. Rebrikov'un CRISPR aracını kullanarak HIV'e karşı dayanıklı, genetiği değiştirilmiş bebekler yaratma konusundaki planları, bilim dünyasında tartışma yaratmıştı.
Rebrikov'un işitme engelli bir çiftin genetiği değiştirilmiş bir bebeğe sahip olabilmeleri için kullanılacak yumurtaları tedarik etme prosedürlerine başladığı ve bu tür yumurtalar üzerinde ilk kez çalıştığı öne sürülmüştü. Biyolog, yaptığı yeni açıklamada henüz böyle bir bebek yaratmayı planlamadığını ve daha önce kadınlarda genetiği değiştirilmiş embriyoların implantasyonuna izin verilmesi için başvurmayı planladığını bildirdi.
Bilim insanı yakında, CRISPR'nin GJB2 olarak adlandırılan sağırlıkla bağlantılı bir geni tamir etme yeteneğini test etmeyi içeren yumurta deneylerinin sonuçlarını yayınlayacağını ve bu mutasyona sahip insanlardan alınan hücrelerin test edileceğini söyledi. Mutasyona uğramış iki GJB2 kopyasına sahip olan kişiler, işitme cihazları veya koklear implantlar gibi müdahaleler olmadan iyi duyamıyorlar.
Rebrikov, sonuçların klinik çalışmalar için temel oluşturacağını açıkladı. Ayrıca yerel inceleme kurulundan bu tür bir araştırma yapmak için gerekli izne sahip olduğunu ancak genetiği düzenlenen yumurtaların rahme aktarılmasına ve hamileliğe izin verilmediğini öne sürdü. Rebrikov şu anda mutasyona uğramış iki GJB2 genine sahip olan 4 çiftle daha görüşüyor. Bilim insanı, işitme engeli olan çiftlere engelsiz bir çocuğa sahip olmak için yardım etmek istediğini söylüyor.
Rus Biyolog daha önce HIV'e dayanıklı bebekler yapma planlarıyla gündeme gelmişti. Çinli bilim insanı He Jiankui'nin (yukarıda) bu yaz dünyanın ilk genetiği düzenlenmiş ikiz kızlarının doğumunu açıklamasının ardından uluslararası araştırmacılar arasında tartışma başladı. Rebrikov'un da onun izinden gideceğinden korkuluyor.
Rebrikov, CRISPR'yi CCR5 ile aynı geni bozmak için kullanmayı planlıyor. CCR5 geni tarafından üretilen protein, HIV'in hücrelere girmesine izin veriyor. Bu genin mutasyona uğramış kopyası olan kişilerin hastalığa yakalanma olasılığı çok daha düşük. Ancak birçok bilim insanı, HIV'e karşı olası direncin faydalarının, genetik düzenlemenin bilinmeyen risklerine değmeyeceğini çünkü HIV'in ebeveynden çocuğa geçmesini önlemenin başka yolları olduğunu söylüyor.
Bazı bilim adamları ve etik uzmanları, prosedürlerin faydalarını sorguluyor. Çünkü işitme kaybı ölümcül bir durum değil. CRISPR gen düzenleme aracının öncüsü ve California Üniversitesi biyoloğu Jennifer Doudna: "Proje dikkatsizce fırsatçı, açıkça etik dışı ve zarar vermeyecek bir teknolojinin güvenilirliğine zarar veriyor." açıklamasını yaptı. Bilim dünyasını ikiye bölen ve etik tartışmalarına neden olan yöntemin ne şekilde ilerleyebileceği merak konusu.
