2. Dünya Savaşı esnasında Japon kuvvetleri tarafından düşürülen ABD'ye ait üç bombardıman uçağının enkazına 76 yıl sonra ulaşıldı. İki pike bombardıman uçağıyla bir torpido bombardıman uçağı, ABD'nin 1944 yılının şubat ayında Truk Lagünü'ne yönelik başlattığı 'Hailstone Operasyonu' isimli büyük askeri operasyon sırasında vurulmuştu.
Papua Yeni Gine'nin kuzeyindeki Micronesia'daki bir lagünün derinliklerinde bulunan enkazın, 7 Amerikan askerinin cesetlerini de barındırdığı düşünülüyor. Enkaz, Project Recover adı verilen ve 2. Dünya Savaşı'nda görev esnasında kaybolan Amerikan askerlerini yeni teknolojiler yardımıyla arayıp bulmayı hedefleyen bir girişim tarafından bulundu.
Japonya'nın en önemli deniz üslerinden birine karşı ABD zaferi:
Truk Lagünü, savaş sırasında Japonya'nın Pasifik'teki en güçlü deniz üslerinden biri olarak görülüyordu. ABD açısından bir zafer olarak görülen Hailstone Operasyonu'nda 200'ün üzerinde Japon uçağı ve 50'ye yakın ticari gemi, 2 gün içerisinde imha edilirken ABD tarafı 30 uçak kaybetmişti.
Düşen uçakların enkazının yerini tespit edebilmek için Delaware Üniversitesi Kaliforniya Üniversitesi'ne bağlı Scripps Okyanusbilim Enstitüsü uzmanları birlikte çalıştı. Nisan 2018'le Aralık 2019 tarihleri arasında lagünde 4 kez keşif amaçlı araştırma yapıldı. Sudaki araştırma 50 gün sürerken denizin dibinde toplam 70 kilometre karelik alan tarandı.
Araştırma sırasında kenar tarayıcılı deniz radarı ve su altı drone'ları, uçak enkazlarını tespit etmek için su seviyesinin 30 ile 65 metre altında çalıştırıldı. Su altı arkeoloğu Andrew Pietruszka, çarpışma alanındaki arkeolojik araştırmaların geçen aralık ayında bitmesinin ardından, Amerikan hükûmetinin değerlendirmesi için raporların birleştirildiğini açıkladı. Bu sürecin sonunda, enkazda bulunduğu düşünülen 7 Amerikan askerinin naaşlarının ülkeye dönüşü için harekete geçilip geçilmeyeceğine karar verilecek.
Project Recover, 2012 yılında özel kuruluşlarla kamu kuruluşlarının ortaklığıyla oluşturulduktan sonra, 2016 yılında faaliyete başladı. Girişimin partnerleri arasında Delaware Üniversitesi, Scripps Okyanusbilim Enstitüsü ve BentProp Project yer alıyor.
