Güneş yanığına da sebep olan UVB ışınları, D vitamininin üretilmesi işleminden sorumludur. Bu nedenle D vitamini, harici bir takviye yapılmadığı durumlarda Güneş ışınlarına maruz kalındığında üretilir. Kışın azalan Güneş ışığı, cildin D vitamini üretme yeteneğini azaltır.
Az Güneş ışığı alan bölgelerindeki insanlar, düşük D vitamini seviyesiyle mücadele etmek durumda kalıyor. Aynı zamanda koyu tenli insanların ciltleri de düşük seviyelerde D vitamini üretilmesini sağlıyor. Koyu tenli insanların cildinde bulunan pigmentler, UVB ışınlarının D vitamini üretmesini engellerler. Bu nedenle koyu tenli insanlar, kış aylarında en az D vitamini seviyelerine sahip olan insanlardır.
Kış aylarında, yetişkinler, ek gıdalarla beraber en az 600 IU D vitamini almalıdır. Koyu tenli ve Güneş ışığından yeteri kadar faydalanamayan insanlar ise daha fazla D vitamini almak için takviye gıdalara yönelmelidir. D vitamini, yağlı balıklarda (uskumru, ton balığı ve sardalya), mantarlarda ve süt ürünlerinden takviye olarak elde edilebilir.
D vitamini, kemikler ve yararlı bakteriler için gereklidir
Araştırmacılar, ilk olarak D vitamininin kemik sağlığı açısından önemli olduğunu düşünüyorlardı. Çocuklarda görülen raşitizm ve yetişkinlerde görülen osteoporoz gibi hastalıklar üzerinde yapılan çalışmalar, araştırmacıları bu noktaya ulaştırdı. Ancak 1980’li yıllarda yapılan çalışmalar, bağırsak hücrelerinin D vitamini reseptörlerine sahip olduğunu ortaya çıkardı.
Yakın dönemde yapılan araştırmalar, D vitaminin sindirimden dolaşıma kadar birçok vücut sisteminin korunmasında önemli olduğunu belirledi. Yetersiz seviyedeki D vitamini inflamatuar bağırsak hastalıklarına ve akciğer enfeksiyonlarına kapı açıyor. Yapılan çalışmalar, Japonya’da D vitamini seviyesinin daha az olduğu kış aylarında inflamatuar bağırsak hastalıklarının daha fazla görüldüğünü ortaya çıkardı.
D vitamini aynı zamanda bağırsakta bulunan yararlı bakterilerin düzgün bir şekilde çalışmasını sağlıyor. D vitamini, bağırsakta bulunan bu bakterilerin hem sayısını sayısını hem de çeşidini artırıyor.
Kış aylarında ne kadar D vitamini almalıyız?
Uzmanlar, yetişkin insanların kış aylarında ne kadar D vitamini alması gerektiği konusunda farklı görüşlere bölünmüş durumdalar. Bazı uzmanlar günde 200 UI ile 2000 UI D vitamini alınmasını önermekteyken; ABD’de bulunan Tıp Enstitüleri yetişkin bir insanın günde 600- 800 UI D vitamini almasını tavsiye ediyor. Endokrin Derneği ise 1500 ile 2000 UI D vitamini alınmasını tavsiye ediyor.
Yetersiz D vitamini hastalıklara neden olurken, fazla alınan D vitamini de başka sorunlarının doğmasına neden oluyor. Uzmanlar, yetişkin bir insanın günde 4000 UI’dan fazla D vitamini almaması gerektiğini belirtiyor.
D vitamini, kalsiyum emiliminin hızlanmasını sağlıyor. Ancak çok yüksek seviyelerde D vitamini alınması, kandaki kalsiyum seviyesini olması gerekenden yukarı seviyelere çıkaracaktır. Yüksek kalsiyum miktarı ise çeşitli böbrek hastalıklara neden olabilir.
Kış aylarında D vitamini seviyesini optimum düzeyde tutarak hastalıklardan korunmak mümkün. Yetersiz Güneş ışığı nedeniyle alınamayan D vitamini, takviye gıdalarla tamamlanabilir. İdeal D vitamini seviyesi, enfeksiyonlara karşı mücadelede önemli bir rol oynayacaktır.
