Bilim dünyasının temel araçlarından biri de 1869 yılında Dimitri Mendeleyev tarafından oluşturulan periyodik tablodur. Periyodik tablo, elementlerin elektron yapılarından yola çıkarak sınıflandırılmasını sağlar. 150 yıldan uzun bir süredir kullanılan periyodik tablo elektron yapılarından dolayı benzer özellikte bulunan elementlerin bir arada bulunmasını da sağlıyor.
Ancak şimdi, Japonya’da bulunan Kyoto Üniversitesi’nden bilim insanları, bilimin yapı taşlarından olan periyodik tablo için yeni bir form öneriyorlar. Japon bilim insanları, elektron yapısı yerine protonlara dayanan bir periyodik tablo ortaya koyuyorlar.
Maeno: Periyodik tablo bilimdeki en önemli başarılardan biridir
Protonlara dayanarak oluşturulan nükleer periyodik tablo
Yeni periyodik tablonun geliştirilmesinde rol alan bilim insanlarından olan Yoshiteru Maeno, “Elementlerin periyodik tablosu bilimdeki en önemli başarılardan biridir ve atomlardaki elektron orbitallerinin kabuk yapısına dayanmaktadır. Ancak atomlar, iki tip yüklü parçacıktan oluşurlar: Çekirdeğin etrafında dönen elektronlar ve çekirdeğin içinde bulunan protonlar” dedi.
Yoshiteru Maeno ve meslektaşlarının protonlara dayanan periyodik tablosunun bir de üç boyutlu modeli geliştirildi. Nucletouch tablosu olarak isimlendirilen tablonun üç boyutlu modeli geçtiğimiz günlerde Foundation of Chemistry dergisinde yayınlandı.
Dimitri Mendeleyev’in oluşturduğu periyodik tablo yukarıda da bahsettiğimiz gibi elementlerin elektron yapılarına dayanıyor. Elektronlar, çekirdeğin etrafında yer alan yörüngeleri doldurduğunda atom kararlı halde kabul edilir.
Nükleer periyodik tablonun üç boyutlu modeli
Helyum, neon ve argon gibi eylemsiz elementler periyodik tabloda asal gazlar olarak isimlendirilir ve bu elementler nadiren diğer elementlerle reaksiyona girerler. Asal gazlar, aynı zamanda 2, 10, 18 ve 36 gibi elektron sayılarıyla periyodik tablonun kararlı elementleridir.
Yoshiteru Maeno, asal gazların bu elektron sayılarını “atomik sihirli sayılar” olarak tanımlıyor ve aynı prensibin protonlar içinde uygulanabileceğini söylüyor. Protonların, atom çekirdeğinin etrafında gezdiğini hayal etmek birazcık kimya bilen herkes için oldukça zordur. Ama bu kavramın keşfi nedeniyle 1963 yılında üç bilim insanına Nobel Fizik Ödülü verildiğini öğrenmek hepimizi rahatlatabilir.
Protonlara dayanan yeni periyodik tablonun ‘sihirli sayıları’
Maeno, protonlara dayanan periyodik tablonun 2, 8, 20 ve 28 gibi farklı sihirli sayıları olduğunu söylüyor. Sihirli sayıda protona sahip olan elementlerin arasında oksijen, helyum ve kalsiyum gibi çok bilinen elementler de yer alıyor. Nucletouch tablosu, bu “sihirli çekirdekleri” merkeze alarak elementlere yeni bir bakışı açısı oluşturuyor.
Araştırmacılardan Kouichi Hagino, “Elektronlara benzer şekilde, nükleer yörüngeler protonlarla doldurulduğunda, asal gazlara benzer sabit çekirdekler oluştururlar. Nükleer periyodik tablomuzda, çekirdeklerin sihirli sayıların yakınında küresel olarak şekillendiğini, ancak onlardan uzaklaştıkça deforme olduğunu görüyoruz” dedi.
Japon bilim insanları, doğa yasalarını göstermenin alternatif yolları olduğunu vurgulamak için yeni bir periyodik tablo hazırladıklar. Bilim insanları, diğer araştırmacıların ve öğrencilerin yeni periyodik tablodan öğrenecek bir şeyleri olacağını söylüyorlar.
